09.06.2024, 10:33

Lambo'nun kayıp veresiye defteri

Nevizade Sokak Numara 13. Küçük bir dükkân burası. İçine ancak 10-15 kişi sığabilir ayakta. “Bir tramvay büyüklüğünde “ diye betimlenmiş bu mekân. 

Giriş bölümünün sağ tarafında duvara monte edilmiş tezgâh olarak kullanılan bir raf var. Giriş kapısının tam karşısında da meyhanenin içki ve yemek tevzi tezgâhı. Sol tarafta da birkaç minik masa ve tabure görünmekte. Bu tezgâhın arka kısmında bulunan masanın üzerinde de müşterilere ufak tertip mezeler hazırlanıyor. Fazla bakımlı bir yer değil burası. Ama çok temiz.

Bakımlı olmaması mali imkânsızlıklardan elbet. Ellili yılların başındayız. İkinci büyük paylaşım savaşı yeni bitmiş. Olumsuz etkileri hala sürmekte. Ülkenin her yanında yokluk ve kıtlık bütün ihtişamı ile kol geziyor. Bu bakımdan mazur görelim meyhanenin bakımsızlığını. 

Lambo’nun yerinden söz ediyorum. Nevizade sokağının ilk meyhanelerinden biri burası. Lambo Rus asıllı. 1917 devrimi sonrasında İstanbul’a gelenlerden olmalı. 

Kapandıktan sonra zamanla büfe ve bakkal dükkanı olarak işletilen bugün ise küçük bir değişiklik sonrası bir başka meyhanenin parçası haline gelen bu mekan İstanbul meyhane kültürünün mabedidir aslında. Bakın İlham Berk nasıl söz ediyor buradan:

“Lambo’nun meyhanesi belki de dünyanın en küçük meyhanesidir. Bir tramvay büyüklüğündedir. Bu dünyada Rimbaut (şiirin delifişeği) gibi, yaşadığına inanmayan Sait Faik, yalnız burada varlığından kuşku duymaz. Dünyada sanki ilk güzel günü burada olmuştur; cıgarası ilk burada yanıyordur; ocağı ilk burada tütüyor, çorbası pişiyor ve de ilk burada keyfi tamdır. 

Ya Abidin Dino için nedir burası?

Yalnız Sait’tir. Abidin,Sait’in ancak burada Sait olduğunu bilir çünkü. Hem Bedri Rahmi de görünmüştür işte; arkasına da çiçeği burnunda Orhan Peker ile Turan Erol’u takmıştır. Ama Abidin ile Sait burada yalnız ikisi iken kendileridir. Bu böyledir ama Bedri Rahmi’nin gelişi ile dünya daha bir onların olmuştur.” 

Alaylı akademisi denirmiş bu mekân için. Alaylı sözcüğüne katılmıyorum ama bir akademi burası kesinlikle. Kimler yok ki burada? Orhan Veli, Cahit Irgat, Oktay Rıfat, Melih Cevdet, Mücap Ofluoğlu, Münir Özkul, Sadri Alışık, Salih Tozan ve daha niceleri. 

Sanat aşığıdır Mösyö Lambo. Bu müşteri grubunun arasında başka türlü olabilmek mümkün mü?

Boş kaldığı her an Rus Klasiklerini okuduğu söylenir tezgâhının başında. 

Bir veresiye defteri vardır hayli ünlü. Bakınız Erol Günaydın nasıl söz ediyor bu defterden. 

“O dönemler herkes züğürt. Parası çıkışmayan birşeyler yazardı Lambo’nun defterine. Ya bir şiir, ya da bir söz. Ben Galatasaray’da okurken arkadaşım Baran’la oraya gider, bir bira söyler, Lambo’nun veresiye defterini masaya koyar okurduk. Orada Oktay Rıfat’ı, Melih Cevdet’i görünce çok mutlu olurduk. Sonra hepsi ile arkadaş oldum.” 

Rusça ana dili idi Lambo’nun. Karısı İstanbul Rumlarındandı. Eşinden Rumca öğrenmişti. Nasıl öğrendiği bilinmez ama Fransızcası da fena değildi. Müşterilerine yakışır bir meyhaneci yani. 

**

Bir gün. Takım elbiseli, gözlüklü birtakım adamlar gelir Lambo’nundükkânına. Kimliklerini gösterip arama yaparlar. Veresiye defterine el koyup dükkânı kapatırlar. Lambo’yu da alıp götürürler. Komünist olduğu iddia edilmektedir kendisinin. Bir süre sonra bırakırlar ancak deftere el konulmuştur MAH (*) tarafından. Bu arada artık meyhanecilik yapmaması da söylenir kendisine. 

Bir daha meyhanecilik yapamaz Lambo. Bir kunduracı dükkânı açar ancak çok sürmez bu macera. Mesleğini icra edememenin üzüntüsünden mi? yoksa başka bir nedenden mi? bilinmez bir akşam Dükkânını kapatır, kapıyı arkadan kitler, perdeleri örter bir taburenin üzerine çıkıp tavandan sarkıttığı ipi boynuna geçirir ve tabureye bir tekme..

Göklere çıkmıştır Lambo ve artık hep orada kalacaktır. 

Lambo artık yok. Peki ya veresiye defteri? Ona el koyan MAH ne yapmıştır deftere?

Erol Günaydın da Mücap Ofluoğlu da Oktay Rifat da yıllarca peşinden koşarlar defterin ama izini bulamazlar. 

İmha edilmiştir muhtemelen o defter. İnsanlık düşmanı bir mesleğin mensupları nasıl takdir edebilirler ki o defterin değerini?

(*) MAH: MİT'den önceki istihbarat teşkilatı. 1926-1965 yılları arasında faaldi. Bu tarihte yerini MİT e bıraktı.

Yorumlar (2)
Gülseren Güran 9 ay önce
Teşekkürler Hakkı, emeğine sağlık. Bu ülkeyi güzelleştirmek de suç.
Atına Eksarihidis 9 ay önce
Teşekkürler bizimle paylaştığınız için.
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 23 63
2. Fenerbahçe 23 57
3. Samsunspor 24 46
4. Beşiktaş 23 41
5. Eyüpspor 24 40
6. Göztepe 23 35
7. Başakşehir 23 33
8. Trabzonspor 23 32
9. Kasımpaşa 24 31
10. Alanyaspor 24 31
11. Rizespor 24 30
12. Antalyaspor 24 30
13. Gaziantep FK 23 29
14. Konyaspor 24 25
15. Sivasspor 24 24
16. Kayserispor 23 24
17. Bodrum FK 24 23
18. Hatayspor 24 13
19. A.Demirspor 24 3
Takımlar O P
1. Kocaelispor 26 55
2. Karagümrük 26 46
3. Erzurumspor 26 44
4. Gençlerbirliği 26 44
5. Bandırmaspor 26 40
6. İstanbulspor 26 39
7. Ahlatçı Çorum FK 26 39
8. Keçiörengücü 26 38
9. Amed Sportif 26 38
10. Boluspor 26 37
11. Ümraniye 26 37
12. Pendikspor 26 37
13. Esenler Erokspor 26 35
14. Sakaryaspor 26 35
15. Ankaragücü 26 34
16. Manisa FK 26 33
17. Igdir FK 26 33
18. Şanlıurfaspor 26 30
19. Adanaspor 26 21
20. Yeni Malatyaspor 26 -21
Takımlar O P
1. Liverpool 27 64
2. Arsenal 26 53
3. Nottingham Forest 26 47
4. M.City 26 44
5. Newcastle 26 44
6. Bournemouth 26 43
7. Chelsea 26 43
8. Aston Villa 27 42
9. Brighton 26 40
10. Fulham 26 39
11. Brentford 26 37
12. Tottenham 26 33
13. Crystal Palace 26 33
14. Everton 26 31
15. M. United 26 30
16. West Ham United 26 30
17. Wolves 26 22
18. Ipswich Town 26 17
19. Leicester City 26 17
20. Southampton 26 9
Takımlar O P
1. Barcelona 25 54
2. Real Madrid 25 54
3. Atletico Madrid 25 53
4. Athletic Bilbao 25 48
5. Villarreal 25 44
6. Rayo Vallecano 25 35
7. Real Betis 25 35
8. Real Sociedad 25 34
9. Mallorca 24 34
10. Celta Vigo 25 32
11. Osasuna 25 32
12. Girona 25 31
13. Sevilla 24 31
14. Getafe 25 30
15. Espanyol 25 27
16. Leganes 25 24
17. Las Palmas 25 23
18. Valencia 25 23
19. Deportivo Alaves 25 22
20. Real Valladolid 25 15