“Akkuyu NGS’nin neresi yerli neresi milli?”

CHP PM Üyesi ve İzmir Milletvekili Ednan Arslan Enerji Bakanlığının 2023 yılı bütçesi üzerine TBMM Genel Kurulu’nda bir konuşma yaptı.

İzmir 07.12.2022, 15:25
“Akkuyu NGS’nin neresi yerli neresi milli?”

CHP PM Üyesi ve İzmir Milletvekili Ednan Arslan Enerji Bakanlığının 2023 yılı bütçesi üzerine TBMM Genel Kurulu’nda bir konuşma yaptı. İktidarın uzun zamandır muhalefeti yerli ve milli olmamakla itham etmesini hatırlatan CHP’li Arslan, ‘şimdi bu kürsüden size kim milli, kim yerli, kim değil tek tek anlatacağım’ dedi.

Akkuyu Nükleer Güç Santrali ile ilgili yaptığı değerlendirmelerle sık sık yerlilik ve millilik sorgulaması yapan CHP’li Arslan şöyle konuştu:

“On iki yıl önce Rusya'yla bir uluslararası anlaşma imzaladınız; bu anlaşma neticesinde Akkuyu'ya toprak tahsis ederek yap-işlet-sahip ol modeliyle nükleer santral yapmanın yolunu açtınız. Bu anlaşmayla dünyada kendi topraklarında başka bir ülkeye ait santral kurduran ilk iktidar oldunuz. Bu da yetmezmiş gibi, piyasanın çok üstünde alım garantisi verdiniz, 1 kilovatsaat elektrik için 12,35 sent. Bu santral yılda 8 bin saat çalışmış olsa, verilen on beş yıllık alım garantisi kapsamında Rusya'nın kazanacağı para ne kadar biliyor musunuz? 100 milyar dolar, yaklaşık 100 milyar dolar. Santrali yapan Rusya, işleten Rusya, sahibi olan Rusya. Cebine yaklaşık 100 milyar dolar parayı koyacak olan Rusya. Radyoaktif atıkları bertaraf etmek zorunda kalan Türkiye, ama yerli ve millî olmayan muhalefet! Şimdi buradan bir kez daha soruyorum: Bu projenin neresi yerlidir, neresi millîdir? Bu santral bizim enerjide dışa bağımlı olmamızı engellemediği gibi Rusya'ya göbekten bağımlı olmamıza sebep olmaktadır. Bu şartlarda 2'ncisini Sinop'ta yapmanın, 3'üncüsü için Trakya'da yer aramanın mantıklı bir izahı yoktur, bu milletin geleceğini ipotek altına almaktan artık vazgeçin.”

Yap-işlet-sahip ol modeliyle projenin sahibinin Rusya olduğunu tekrar vurgulayan CHP’li Arslan Enerji Bakanı Dönmez’e, ‘Bu projede Türkiye'nin rolü ne? Bizler müşteriyiz, hem de nasıl müşteri biliyor musunuz? Yağlı müşteriyiz, bizler yağlı müşteriyiz burada.’ Sözleri ile tepki gösterdi.

CHP’li Arslan, Bakan Dönmez’in verilen bu garantinin piyasa şartları içinde makul ve şu an piyasamızdaki elektriğin kilovatsaatinin 20 sent olduğunu söylemesine karşın şu tespitleri paylaştı:

“Bu piyasada işlem gören 20 sent civarındaki elektrik fiyatları sadece altı aydır 20 sent. Ekim 2021'de 6,9 sent, Aralık 2021'de 7,1 sent idi, ama siz ne yaptınız? Ekim ayından bugüne PTF'i 5 kattan fazla artırdınız. Beceriksiz ekonomi politikalarınız sonunda kur şokuyla birlikte fiyatların katlanmasına siz neden oldunuz. Piyasaya verilebilecek teklif üst sınırını şirketlerin lehine siz revize ettiniz. Geçen yıl bu zamanlarda bu fiyat 1 megavat elektrik için 1.217 lirayken şu an 4.800 liradır. Geçen yıl bu zamanlarda elektriğin kilovatsaati ortalama 94 kuruş iken şu an 4 lira olmuştur, bunu yapan sizin iktidarınızdır. “

Eğer bu santralin üreteceği elektriğin fiyatı piyasa fiyatlarıyla neredeyse aynı ise bu santrali niye yapıyoruz diye sorgulayan CHP’li Arslan, ‘bu durumda bize faydası ne olacak? Sonra radyoaktif atıklar ne olacak? Umarım Bakanlığınız ve ilgili kurumlar radyoaktif atık ile evsel atığın farkını biliyordur.’ Diye konuştu.

Rusya’nın kendi ülkesinde ve Bangladeş’te yaptığı santralleri örnek gösteren CHP’li Arslan; ‘Rusya başka ülkelere de bu santrallerden yapıyor. Ülkesinde yaptığı santral için 4,2 sent, Bangladeş'te 9,3 sent ama bizim ülkemizde 12,35 sentle bu santral yapılıyor. Burada açıkça görüyoruz ki bu enerji ucuz bir enerji değildir. Bunun neresi yerlidir, neresi millîdir?’ diye sordu.

Akkuyu NGS’yi YEKDEM ve YEKA'larla karşılaştıran CHP’li Arslan şunları söyledi:

“2021 yılı öncesinde YEKDEM için verilen garantilerde yenilenebilir enerjilerle ilgili fiyatlar 1,4 TL ile 2,6 TL arasında iken, nükleer santral 2,3 TL idi. 2021 yılında dolarla garanti verilmesi kaldırıldı., Türk lirasına çevrildi. Bu, doğru bir karardı. Peki nükleer santral nerede kaldı? Nükleer santral 2,3 TL. Ama bugün, yenilenebilir enerjinin ortalaması 37 kuruş. Bunun neresi ucuz, neresi yerli, neresi millîdir?

Yine, Bakanlık YEKA'larla ilgili birtakım ihaleler yapıyor. Bildiğim kadarıyla RES'lerle ilgili 3 adet, GES'lerle ilgili 4 adet ihale yapıldı. GES'lerle ilgili ihalelerin bir tanesi iptal oldu. Orada bile verilen alım garantilerini hatırlatmak isterim. Bakınız, nükleer santrali 12,35 sent, YEKA RES-1 3,48 sent, YEKA RES-2 3,5 ila 4,5 sent, YEKA RES-3 2,9 ila 5,4 sent, YEKA GES-1 6,99 sent, YEKA GES-3 1,17 sent, YEKA GES-4 ise 2,1 ila 3 sent arası. Üstelik yenilenebilir enerji maliyetlerinde düşme eğilimini hesaba kattığımızda Akkuyu fiyat olarak YEKDEM'lerin de YEKA'ların da 7-8 katıdır.”

CHP’li Arslan iktidarın ülkeyi yönetemediğini, yönetemediği içinde halkın kaynaklarının peşkeş çekildiğini vurguladığı konuşmasını, ‘sizleri yerli ve millî olmaya davet ediyorum.’ diyerek sonlandırdı.

Yorumlar (2)
ingiltere fransa çin 2 yıl önce
ingilteredeki nükleer santraller Fransaya ait, sanki yap işlet sahip ol yeni birşey gibi bize sunuluyor. İngilterede yeni yapılmakta olan nükleer santraller fransa ve çin ortaklığı tarafından yap işlet sahip ol modeli ile yapılıyor. araştırın göreceksiniz.
doğrudur 2 yıl önce
evet ingiltere deki mevcut bazı nükleer santraller fransız devlet şirketi EDF ye aittir. ayrıca ingilterede yeni inşa edilen Hinkley Point C nükleer santrali fransa ve çin ortaklığı ile yap işlet sahip ol modeli ile yapılmaktadır.
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 16 44
2. Fenerbahçe 16 36
3. Samsunspor 16 30
4. Göztepe 16 28
5. Eyüpspor 17 27
6. Beşiktaş 16 26
7. Başakşehir 16 23
8. Gaziantep FK 16 21
9. Antalyaspor 16 21
10. Kasımpasa 16 20
11. Konyaspor 16 20
12. Rizespor 16 20
13. Trabzonspor 16 19
14. Sivasspor 17 19
15. Alanyaspor 16 18
16. Kayserispor 16 15
17. Bodrumspor 16 14
18. Hatayspor 16 9
19. A.Demirspor 16 5
Takımlar O P
1. Kocaelispor 17 35
2. Bandırmaspor 17 33
3. Karagümrük 17 31
4. Erzurumspor 17 29
5. Keçiörengücü 17 27
6. Igdir FK 17 25
7. Amed Sportif 17 25
8. Ahlatçı Çorum FK 17 25
9. İstanbulspor 17 24
10. Ankaragücü 17 24
11. Manisa FK 17 23
12. Pendikspor 17 23
13. Gençlerbirliği 17 23
14. Esenler Erokspor 17 22
15. Boluspor 17 22
16. Ümraniye 17 22
17. Şanlıurfaspor 17 21
18. Sakaryaspor 17 21
19. Adanaspor 17 14
20. Yeni Malatyaspor 17 -3
Takımlar O P
1. Liverpool 16 39
2. Chelsea 17 35
3. Arsenal 17 33
4. Nottingham Forest 17 31
5. Bournemouth 17 28
6. Aston Villa 17 28
7. M.City 17 27
8. Newcastle 17 26
9. Fulham 17 25
10. Brighton 17 25
11. Tottenham 17 23
12. Brentford 17 23
13. M. United 17 22
14. West Ham United 17 20
15. Everton 16 16
16. Crystal Palace 17 16
17. Leicester City 17 14
18. Wolves 17 12
19. Ipswich Town 17 12
20. Southampton 17 6
Takımlar O P
1. Atletico Madrid 18 41
2. Real Madrid 18 40
3. Barcelona 19 38
4. Athletic Bilbao 19 36
5. Villarreal 18 30
6. Mallorca 19 30
7. Real Sociedad 18 25
8. Girona 18 25
9. Real Betis 18 25
10. Osasuna 18 25
11. Celta Vigo 18 24
12. Rayo Vallecano 18 22
13. Las Palmas 18 22
14. Sevilla 18 22
15. Leganes 18 18
16. Deportivo Alaves 18 17
17. Getafe 18 16
18. Espanyol 18 15
19. Valencia 17 12
20. Real Valladolid 18 12