Gergerlioğlu: 'Emekçileri ve küçük esnafı ciddi problemler bekliyor'
HDP
Gündem
15.04.2020, 12:55 15.04.2020, 12:55
HDP Kocaeli Milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu, Kocaeli'nde çok sayıda koronavirüs vakası görülmesini Yurttan Sesler'e değerlendirdi.
Gergerlioğlu'nun sorularımıza yanıtları şöyle:
Kocaeli’de bu kadar çok sayıda koronavirüs vakası görülmesini neye bağlıyorsunuz? Neler eksik bırakıldı?
Gerek Kocaeli özelinde, gerekse Ülke genelinde çok kesim tarafından da tahmin edildiği üzere çok sayıda vaka görülmeye başlanmıştır. Ülkede ilk vaka görüldüğünde az sayıda laboratuvar (sanırım 6 adet) tarafından çok az sayıda test yapılabilmişti. Göz göre göre gelen salgın için yeterli hazırlığın yapılmadığının belki de ilk sinyaliydi bu durum. Gelinen süreçte laboratuvar sayısı 106 adet, günlük yapılan test sayısı ise 30.000’lere geldi. Koronavirüs tedavileri için ihdas edilen Hastanelerin sayısının yetersizliği söz konusudur. Özel hastanelerin sürece dahil edilmeleri yönünde karar alınmasına rağmen 45 günde hastaneler yapılması konuşulmaya başlanmıştır. Acilen Özel Hastaneler sürece dahil edilmeli, yine de yetersizlik oluşursa oteller devreye alınmalı; sonrasında kamu ya da özele ait kapalı alanlar hastaneye dönüştürülmelidir. Sürecin ciddiyetle adım adım planlanmadığı, kervanın yolda düzülmeye çalışıldığı görülmektedir.
Virüsün dünyayı hızla dolaştığı bilinmesine rağmen, yurt dışından ülkemize yapılan ziyaret ve/veya dönüşlerde tedbirsizlik ve zamanında müdahalede zafiyetler yaşanmıştır. İran’da görülen Salgın için daha erkenden ve katı uygulamalar yapılmalıydı. Umreden dönen ilk kafileler hiçbir olmamış gibi yurdun dört bir yanına evlerine hiçbir olağan üstü durum yokmuşçasına gittiler ve çok sayıda ziyaretçileriyle temas kurmuş oldular. Nitekim Isparta Milletvekili atıp sonradan sildiği tweette Isparta ilinde o tarihteki toplam 268 vakanın 245’inin Umre’den, kalan kişilerin ise diğer ülkelerden geldiğini ifade etmiştir.
Bu bağlamda Kocaeli ilinde çok sayıda liman aracılığıyla Çin de dahil olmak üzere dünyanın bir çok ülkesinden ithal ürünler Kocaeli’ne geliyor. Bunlar gemilerle ve değişik ülke vatandaşları aracılığıyla sağlanmakta. Limanlar hala ne kadar denetlenir veya sıkı denetleniyor? Salgın sürecinin başında İlk Umre kafilesi gibi Limanlar da başıboş kaldı. Yine Kocaeli Uluslararası şirketlerin üretim yaptığı ve çok sayıda yabancının çalıştığı ve/veya sık sık ziyarete geldiği bir il.
Yine Kocaeli’nin batısında, İstanbul’a sınırı olan ilçeler (Çayırova, Gebze, Darıca) ile Dilovası’na İstanbul’dan günlük çok sayıda çalışan ve vatandaşın gidip geldiği bilinmektedir. Yani çok sayıda vatandaş sağlık yönetimi konusunda kontrolsüz kalmıştır. Kocaeli’nin bir üretim merkezi olduğu göz önüne bulundurulduğunda, işçilerin işyerlerinde, servislerde, yemekhanelerde, toplu taşım araçlarında kalabalıklar halinde bulunması ve salgın sürecinde çalışmanın devam ediyor olması vaka sayısının artmasının diğer önemli nedenleri arasındadır. Üretim merkezli, limanların çokluğu ve yoğunluğu, İstanbul ile geçişkenliğiv.b. gerekçelerle, özellikle nüfusun çoğunluğunu barındıran Gebze, Çayırova, Körfez, Derince ve Gölcük’te, dolayısıyla Kocaeli’nde vaka sayısını arttırmıştır.
Hükümet tarafından ülke genelinde halkı bilgilendirmede geç kalınması ve bu süreçte virüs taşıyan insanların normal yaşamına devamı etmeleri Kocaeli’de de virüsün bu kadar yayılmasında etkili olmuştur. Dünyada virüs yayılırken insanların umreye yollanmıştır. Kocaeli bir geçiş noktasıdır. İstanbul'a yakın olması, çalışmak için İstanbul'a gidiş geliş yapan işçilerin varlığı bu virüsün yoğun görülmesi sonucunu doğurdu. Önlemler hayatı noktadayken alınmadı. Ayrıca Kocaeli İli’nin coğrafik olarak bulunduğu yer itibari ile ülkenin en yoğun karayolları ve ulusal demiryolu şehri boydan boya geçiyor. Kocaeli bir liman ve lojistik üssüdür. Limanların yeterince kontrol edilmemesi de etken olmuştur. Aynı zamanda karar verici makamların yetersizlikleri, olayın ciddiyetinin idrak edilemeyişi, yoğun sanayi kenti olması ve sanayide hala mesailerin devam etmesinin başlıca etkenler olduğu kanısındayım.
Yine Kocaeli’nde özellikle çok sayıda fabrikanın ve orta ölçekli atölyenin bulunmaktadır. Kocaeli’ndeki bu yoğunluğa rağmen ilde yeterli önlemler alınmadı ve halen alınmamaktadır. Bu nedenle çok sayıda fabrika da hem çok sayıda pozitif vaka ortaya çıkmış ve yine buna rağmen çok sayıda firmada üretim devam etmektedir.
Kocaeli’de bu kadar çok sayıda koronavirüs vakası görülmesinin diğer bir önemli sebebi ise vakalara müdahale aşamasında sağlık ekipmanlarının gecikmesidir.
Sayıların yüksek olması yurttaş üzerinde nasıl bir etki bıraktı?
Halkın etkilenmesi; yurttaşların bir kesiminin tıpkı karar vericiler gibi hadisenin ciddiyetinin farkında olmadığını, bir kesiminin ise psikolojik olarak olumsuz etkilendiğini düşünüyoruz. Okulların tatil olmasıyla birlikte anne ve babanın çalışması küçük çocukların evde tek başına kalmasının verdiği huzursuzluğun aile içi çatışmalara neden olduğu gözlenmektedir. Sayının yüksekliği gerçek sayının açıklanmadığı şüphesini ortadan kaldırmadı. Sayıların yüksek olması halkta panik ve korkuya neden olmuştur. Şehirde bazı bölgelerde sokağa çıkılmasa da, belirli bölgelerde sokaklar halen kalabalık. Özellikle mesai başlangıç ve bitiş saatlerinde hem minibüsler hem de yollar halen yoğun.
İnsanlara bir taraftan evde kalma çağrısı yapılırken, diğer yandan çalışmaya devam edilmesi çelişkisi salgının yaygınlaşmasını engelleyemedi; insanlar izole olamadılar. Bir taraftan kişinin korunmasına dair önlemlerin yeterince alınamaması, diğer yandan işsiz kalmak ya da maaşını alamamak düşünceleri, çalışanlar ve çocuklar da dahil ailelerin kaygılarını arttırdı ve bu durum panik havasına doğru gidebilir.
Hastanelerde şu anki durum nasıl? Yoğun bakım ve yatak doluluk durumuna dair bir bilginiz var mı?
Hastanelerden sağlıklı bilgi almak pek kolay olmuyor. Kocaeli’nde sağlık alanında yaşananlara dair bilgi kamuoyuna yansıyanların ötesinde değildir. Biz de yaşananlara dair bilgiye ulaşmakta zorlanıyoruz. Devlet kurumları şeffaflıktan kaçınıyorlar. İstanbul ve Kocaeli başta olmak üzere Hastanelerin doluluk oranları her geçen an artıyor. Kocaeli ilinde Gebze bölgesinde Farabi ve Derince’deki Eğitim Araştırma Hastanesi Referans Hastane olarak duyurulmuştu. Gelinen süreçte İzmit merkezli vakalar önce SEKA Devlet Hastanesine getiriliyor. Durum 2, 3 hastanenin yeterli olacağı durumunu çoktan aşmış; “Temiz Hastane” olarak kalacağı söylenen hastanelerin dahi Koronavirüs Klinikleri aracılığıyla çalıştığı bilinmektedir. Doğal sonuç olarak Yatak doluluk ve yoğun bakım sayı ve oranı yükselmeye devam ediyor. Test sayısı arttıkça daha fazla vaka tespit ediliyor ve doğal sonucu da yoğun bakım ve entübe hasta sayıları da artıyor. En hızlı artış gösteren illerden birisinin Kocaeli olduğu her gün açıklanan resmi sayılardan ve açıklamalardan açıkça bellidir.
Öte yandan alabildiğimiz bilgiler doğrultusunda kamu hastanelerinin pandemi servisleri %70-80 civarında dolu; yoğun bakım üniteleri ise ( hastaneye göre değişmek üzere) %50-60 civarında dolu durumdadır. Körfez Devlet Hastanesi'nin çok yoğun olduğunu biliyoruz. Yoğun bakım üniteleri hasta yoğunluğuna kıyaslandığında yeterli değildir.Artış hızının bu ritimle devam etmesi halinde 15-20 gün sonra yetmeyeceği konusunda kaygılıyız.
Sağlık çalışanlarının yeterli ekipmanı bulunuyor mu?
Yukarıda da belirttiğimiz gibi Kocaeli’ye sağlık ekipmanları geç getirilmiştir. Şimdilik Bakanlığa bağlı hastanelerde sağlık ekipmanları yeterli gibi görünüyor. Fakat üniversite hastanesi zaman zaman malzeme temin etmekte zorlanıyor. Ancak koruyucu ekipmanın niteliği pek tatmin edici değil.
Kocaeli’de yerel yönetimler sürecin neresinde duruyor? İşini kaybedenler veya yaşı nedeniyle evden çıkamayanlar için gerekli destek sağlanıyor mu? Belediye hesaplarına el konması işi zorlaştırdı mı?
İzmit Belediyesi’nin evde kalmak zorunda olanlara belli kriterler noktasında yardımları söz konusu. Kocaeli Büyükşehir Belediyesi ve diğer belediyelerin bu konudaki faaliyetleri hakkında sağlıklı bilgiye sahip değiliz.
Yukarıda da belirttiğimiz üzere İzmit Belediyesi’nin haricinde diğer belediyelerin faaliyetleri hakkında sağlıklı bilgiye sahip değiliz ,kaymakamlıklar aracılığı ile işini kaybedenlere ilişkin şu ana kadar bir destek çalışmasına şahit olmadık. İşini kaybedenlere yeterince destek sağlanmadığını düşünüyoruz.
Tabi ki işin doğası gereği yerel yönetimler halka bürokratlardan daha yakın ve daha sıcak ilişki kurabiliyorlar. Belediye hesaplarına el konulması yerelde yapılacak bir çok hizmeti olumsuz yönde etkilemiştir. Yardım kampanyalarına müdahale edilmesi yardıma ihtiyacı olan insanlara desteklerin zamanında ulaşmasına engel olmuştur.
Her şeyin merkezden ve merkezi hükümet tarafından belirlenmesi elbette yerel yönetimlerin önüne en büyük engel, yine içinde geçtiğimiz olaya merkezi ya da yerel hiçbir hazırlık yapılamadığı açık.
Çok sayıda fabrikada ve inşaatta çalışmak zorunda kalan ve sosyal mesafelenmeyi uygulayamayan yurttaşlar için ne söylemek istersiniz?
Hükümetin yardım adı altında cüzi para dağıtması dahi insanların bir araya geldiği kuyruklara neden oldu. İşsiz kalan insanlar yoğun bir şekilde. İŞKUR a akın etti orada da virüsün yayılımı için riskli bir durum oluştu. Binlerce insan ücretsiz izne çıkarıldı veya işten atıldı. İnşaat sektörü sanki durum normalmiş gibi çalışmaya devam ediyor ve işçiler risk altında çalışıyor. KHK ile işinden edilmiş kişiler alternatif işler yaparak yaşamlarını sürdürürken şuanda herhangi bir geliri olmaksızın evlerinde açlığa terk edilmiş durumda. Bu aynı zamanda insan hakları meselesidir.
Çalışmak zorunda olanlar ; çalıştıkları yere gidip gelirken ve çalışırken gerekli tedbirleri alamadıkları gözlenmektedir. Bu durum da salgının hızla yayılmasına neden olmaktadır. Zira Kocaeli'de virüsün yaygın olmasının en büyük nedeninden biride fabrika ve inşaatlarda çalışmak zorunda kalan işçilerdir. Bir an önce ücretli izine çıkarılmaları gerekir.
Özellikle işçilere söylenebilecek en önemli şey önce sağlığın olduğu, ayrıca işçilerin hakları olduğu unutmamalı ve şu an bu haklara en çok sahip çıkılacak zamandayız. Çalışmak zorunda bırakılan on binlerce işçi hem sağlığını korumalı hem de bu haklarını sonuna kadar kullanmalı. Bu haklardan en önemlisi içinden geçilen dönemde “Çalışmadan Kaçınma Hakkı” diye düşünüyoruz.
Kocaeli’de esnafımızın sorunları ve çözüm önerileriniz nelerdir ?
Zaten kredi ve borç batağında olan esnafın karşısına çıkarılan paket yeni borçlardan başka bir şey değil, üstelik binlerce esnaf bu kredilere başvurmuş olsa bile ya reddedildi, ya da henüz geri dönüş olmadı. Yine işyerlerinin kapalı olmasına rağmen hala faturalar gelmeye devam ediyor. Bu sürecin sonunda ağır bir ekonomik yıkımla karşı karşıya kalınacak, sanırım hükümet de dahil herkes bunun farkında ve hükümet bu konuda beklentileri karşılayacak hiçbir adım atmıyor. Çözüm olarak önerim herkesin dile getirdiği şey, yıllardır ödediği vergiler ile ekonomiyi ayakta tutan milyonlarca insanın talebi. Başta karşılıksız olmak üzere ekonomik destek, kiralar konusunda bir yasa çıkarılması ve bu dönem tüm faturaların iptal edilmesi. Aksi içinden çıkılamayacak bir ekonomik yıkımdan başka bir şey getirmeyecek. İşletmesini dükkanını kapatmak zorunda kalan esnafın devlet tarafından desteklenerek yaşamlarını sürdürmeleri sağlanmalıdır.
Yaşanılan sürecin sonucu olarak gelecek zamanda ekonomik olarak iş dünyasını ve emekçileri nasıl sorunlar bekliyor ? Çözüm önerileriniz var mıdır ?
Bu olağanüstü günler geçince başta emekçiler ve küçük esnafı ekonomik olarak ciddi problemler bekliyor; Birikmiş borçlarla karşılaşmaları kaçınılmazdır. İki katına çıkmış işsizlik, düşen sanayi üretimi ve ekilemeyen topraklardan kaynaklı gıda kıtlığı, mevcudun iki katı enflasyon, emekçilere ve küçük esnafa ciddi ekonomik sorunlar getireceği kanaatindeyiz.
Gelecek zamanda büyük bir işsizlik ve ekonomik kriz olma ihtimali çok yüksek ihtimal olarak görülüyor.
Koronavirüs sürecinde insan hakları ihlalleri yaşanıyor mu?
Başta hapishaneler olmak üzere, ki en büyük hak ihlalleri şu an burada yaşanıyor, önlem alınmalıdır. Ancak gördüğümüz kadarı ile hükümet çıkaracağı yasa ile buralardaki insan hakları ihlallerini devam ettirmek ve on binlerce düşünce suçlusu ile siyasi sebeplerle hapishanede olan insanı burada salgın ile baş başa bırakmayı planlıyor.
Diğer yandan ülkede genel yaşanan insan hakları ihlallerinden Kocaeli de payına düşeni alıyor. Hak ihlalleri her koşulda sürüyor. Örnek olarak kadın cinayetleri, af yasası, zorunlu izne çıkarılan işçilere düşük ücret ödenmesi veya hiç ödenmemesi, öğretmenlerin uzmanlık alanı dışında görevlendirilmeleri, şehre giriş ve çıkışlarda ateş ölçümü sayılabilir.
Bize ulaşan bilgiye göre Gölcük Tersanesinde bir işçiye koronavirüs tanısı kondu ancak tersanede işçiler çalıştırılmaya devam ediyor. Kocaeli’de birçok fabrika, mağaza ve iş yerlerinde binlerce kişinin halen çalışmaktadır. Buradaki tedbirsizlik salgın vakalarının yayılmasına sebebiyet vermektedir. Bu bir insan hakları ihlalidir. İşçiler bir an önce önlem alınarak Gölcük tersanesinde üretimin durması gerekmektedir.
Takımlar | O | P |
---|---|---|
1. Galatasaray | 11 | 31 |
2. Fenerbahçe | 11 | 26 |
3. Samsunspor | 12 | 25 |
4. Eyüpspor | 12 | 22 |
5. Beşiktaş | 11 | 21 |
6. Göztepe | 11 | 18 |
7. Sivasspor | 12 | 17 |
8. Başakşehir | 11 | 16 |
9. Kasımpasa | 12 | 14 |
10. Konyaspor | 12 | 14 |
11. Antalyaspor | 12 | 14 |
12. Rizespor | 11 | 13 |
13. Trabzonspor | 11 | 12 |
14. Gaziantep FK | 11 | 12 |
15. Kayserispor | 11 | 12 |
16. Bodrumspor | 12 | 11 |
17. Alanyaspor | 11 | 10 |
18. Hatayspor | 11 | 6 |
19. A.Demirspor | 11 | 2 |
Takımlar | O | P |
---|---|---|
1. Kocaelispor | 12 | 25 |
2. Bandırmaspor | 12 | 24 |
3. Erzurumspor | 12 | 22 |
4. Karagümrük | 12 | 21 |
5. Igdir FK | 12 | 21 |
6. Ankaragücü | 12 | 19 |
7. Ahlatçı Çorum FK | 12 | 19 |
8. Boluspor | 12 | 18 |
9. Şanlıurfaspor | 12 | 18 |
10. Manisa FK | 12 | 17 |
11. Esenler Erokspor | 12 | 17 |
12. Ümraniye | 12 | 17 |
13. Pendikspor | 12 | 17 |
14. Keçiörengücü | 12 | 15 |
15. Gençlerbirliği | 12 | 15 |
16. İstanbulspor | 12 | 14 |
17. Amed Sportif | 12 | 14 |
18. Sakaryaspor | 12 | 13 |
19. Adanaspor | 12 | 7 |
20. Yeni Malatyaspor | 12 | -3 |
Takımlar | O | P |
---|---|---|
1. Liverpool | 11 | 28 |
2. M.City | 11 | 23 |
3. Chelsea | 11 | 19 |
4. Arsenal | 11 | 19 |
5. Nottingham Forest | 11 | 19 |
6. Brighton | 11 | 19 |
7. Fulham | 11 | 18 |
8. Newcastle | 11 | 18 |
9. Aston Villa | 11 | 18 |
10. Tottenham | 11 | 16 |
11. Brentford | 11 | 16 |
12. Bournemouth | 11 | 15 |
13. M. United | 11 | 15 |
14. West Ham United | 11 | 12 |
15. Leicester City | 11 | 10 |
16. Everton | 11 | 10 |
17. Ipswich Town | 11 | 8 |
18. Crystal Palace | 11 | 7 |
19. Wolves | 11 | 6 |
20. Southampton | 11 | 4 |
Takımlar | O | P |
---|---|---|
1. Barcelona | 13 | 33 |
2. Real Madrid | 12 | 27 |
3. Atletico Madrid | 13 | 26 |
4. Villarreal | 12 | 24 |
5. Osasuna | 13 | 21 |
6. Athletic Bilbao | 13 | 20 |
7. Real Betis | 13 | 20 |
8. Real Sociedad | 13 | 18 |
9. Mallorca | 13 | 18 |
10. Girona | 13 | 18 |
11. Celta Vigo | 13 | 17 |
12. Rayo Vallecano | 12 | 16 |
13. Sevilla | 13 | 15 |
14. Leganes | 13 | 14 |
15. Deportivo Alaves | 13 | 13 |
16. Las Palmas | 13 | 12 |
17. Getafe | 13 | 10 |
18. Espanyol | 12 | 10 |
19. Real Valladolid | 13 | 9 |
20. Valencia | 11 | 7 |