"2021'de batık krediler ve iflaslar büyük sorun olacak"

CHP Antalya Milletvekili Çetin Osman Budak, reel sektör firmalarının, pandemi döneminde plansızca dağıtılan kredilerle birlikte daha da kırılgan hale geldiğini söyledi.

Antalya 23.01.2021, 10:53

"2021'de batık krediler ve iflaslar büyük sorun olacak"

CHP Antalya Milletvekili ve Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar Bilgi ve Teknoloji Komisyonu Üyesi Çetin Osman Budak, pandemi öncesinde bilançoları bozulmaya başlayan reel sektör firmalarının, pandemi döneminde plansızca dağıtılan kredilerle birlikte daha da kırılgan hale geldiğini söyledi. Konuya ilişkin CHP Grubu’nun Meclis Araştırması istediğini dile getiren Budak, “Merkez Bankası tarafından yayımlanan Finansal İstikrar Raporu'na göre, reel sektör finansal borçlarının GSYİH’ye oranı, 2020 yılı Ocak ayındaki yüzde 56 seviyesinden Ağustos ayı itibarıyla 12 puanlık artışla yüzde 69 seviyesine ulaştı. Faizlerin yeniden artırılmaya başlanmasıyla krediyle işlerini döndürmeye çalışan şirketler iflasa sürükleniyor. 2021 yılında ekonomimizin en büyük sorunu iflas eden şirketler ve batık krediler olacak” diye konuştu.

Pandeminin hala sona ermemesi, en büyük ihracat pazarımız olan Avrupa'da yeniden kapanmaların başlaması nedeniyle reel sektör şirketlerinin gelirlerinin düşebileceği ve reel sektörde yaşanacak sıkıntıların bankacılık sistemine sıçrayabileceğini ifade eden Budak “İktidar önlem almak yerine batık kredi sorununu halının altına süpürdü. Pandemiyle birlikte iktidarın piyasaya ucuz kredi pompalaması ve takipteki alacaklar üzerine yapılan düzenlemeler şirketlerin ve bankaların içinde bulundukları gerçek durumun perdelenmesine neden oluyor. Halının altı doldu, taştı. Bankacılık Sistemi içerisindeki Tahsili Gecikmiş Alacak (TGA) miktarı 150 milyar liraya, yakın izlemede olan kredi miktarı ise 360 milyar liraya ulaştı. İktidarın tüm makyajlama çabalarına rağmen ödemesinde sorun yaşanan kredi tutarı 510 milyar liraya ulaştı.” dedi.

Budak ve 21 CHP milletvekilinin imzaladığı araştırma önergesinin gerekçesinde şu ifadelere yer verildi:

“Merkez Bankası ve TÜİK işbirliği ile 2009-2019 yıllan için 730 binin üzerinde işletmenin verilerini içeren sektör bilançolan yayımlanmıştır. Sektör bilançoları analiz edildiğinde, son 11 yılda şirketlerin borçlarının hızla arttığı ve şirketlerin özkaynaklarınm çok hızlı bir biçimde eridiği görülmektedir.

2009'da yüzde 40.3 düzeyinde olan özkaynakların toplam varlıklara oranı, henüz pandeminin etkisinin görülmediği 2019 yılında yüzde 28.3'e kadar gerilemiştir. Aynı dönem için borçların toplam varlıklara oranı ise yüzde 59,7'den yüzde 71,2'ye yükselmiştir.

Amerikan Merkez Bankası'nın (FED) 2013 yılında finansal sıkılaşma adımları atması ile birlikte, hem ülkemize sermaye girişleri yavaşlamaya başlamış hem de kurda yaşanan yükseliş şirketlerin bilançolarındaki bozulmaları hızlandırmıştır. 2009-2012 arasında

reel sektör firmalarının maddi duran varlıklarının değeri, uzun vadeli borçlarının 1.3 katıydı. 2019'a gelindiğinde bu oran yüzde 80.6'ya kadar gerilemiştir.

Pandemiyle birlikte, iktidarın piyasaya ucuz kredi pompalaması ve takipteki alacaklar

üzerine yapılan düzenlemeler şirketlerin ve bankaların içinde bulundukları gerçek durumun perdelenmesine neden olmaktadır. BDDK verilerine göre, mart ile ekim arasında piyasaya 765 milyar lira kredi pompalanmıştır. Merkez Bankası tarafından yayımlanan Finansal İstikrar Raporu'na göre, reel sektör finansal borçlarının GSYİH’ye oranı, 2020 yılı Ocak ayındaki yüzde 56 seviyesinden Ağustos ayı itibarıyla 12 puanlık artışla yüzde 69 seviyesine ulaşmıştır. Pandeminin hala sona ermemesi, en büyük ihracat pazarımız olan Avrupa'da yeniden kapanmaların başlaması nedeniyle reel sektör şirketlerinin gelirlerinin düşebileceği ve reel sektörde yaşanacak sıkıntıların bankacılık sistemine sıçrayabileceği görülmektedir. Tahsili gecikmiş alacaklar [TGA), şirketler lehine düzenlenmiş, 90 gün olan takibe düşme süresi 180 gün e çıkarılmış olmasına rağmen, yine Finansal İstikrar Raporu'na göre, TGA miktarı 150 milyar liraya, yakın izlemede olan kredi miktarı ise 360 milyar liraya ulaşmıştır. Daha bugünden ödemesinde sorun olan kredi tutan 510 milyar liraya ulaşmıştır.

Bu kapsamda; ülkemizde faaliyet gösteren şirketlerin pandemi döneminde kar-zarar durumlarının araştırılması, şirketlerin bankalara olan borçlannm ve takibe düşmüş kredi oranlarının belirlenmesi ve ayrıca ülkemizdeki bankaların krizlere karşı kırılganlıklarının incelenmesi ve gerekli ekonomik tedbirlerin alınması amacıyla Anayasanın 98'inci veİçtüzüğün 104'üncü ve 105'inci maddeleri gereğince Meclis Araştırması açılması konusunda gereğini arz ve teklif ederiz.”

#Çetin Osman Budak

Takımlar	O	P
1. Galatasaray	17	47
2. Fenerbahçe	16	36
3. Samsunspor	17	33
4. Eyüpspor	18	30
5. Göztepe	17	28
6. Beşiktaş	17	27
7. Başakşehir	17	26
8. Gaziantep FK	16	21
9. Alanyaspor	17	21
10. Rizespor	17	21
11. Antalyaspor	17	21
12. Kasımpasa	16	20
13. Konyaspor	17	20
14. Trabzonspor	17	19
15. Sivasspor	17	19
16. Kayserispor	16	15
17. Bodrumspor	16	14
18. Hatayspor	16	9
19. A.Demirspor	17	5

Takımlar	O	P
1. Kocaelispor	18	38
2. Bandırmaspor	17	33
3. Karagümrük	18	31
4. Erzurumspor	17	29
5. Ankaragücü	18	27
6. Keçiörengücü	18	27
7. Pendikspor	18	26
8. Ahlatçı Çorum FK	18	26
9. Boluspor	18	25
10. Amed Sportif	17	25
11. Igdir FK	18	25
12. İstanbulspor	17	24
13. Manisa FK	17	23
14. Gençlerbirliği	17	23
15. Esenler Erokspor	17	22
16. Ümraniye	17	22
17. Şanlıurfaspor	18	22
18. Sakaryaspor	17	21
19. Adanaspor	17	14
20. Yeni Malatyaspor	18	-3

Takımlar	O	P
1. Liverpool	18	45
2. Arsenal	20	40
3. Nottingham Forest	19	37
4. Chelsea	20	36
5. Newcastle	20	35
6. M.City	20	34
7. Bournemouth	20	33
8. Aston Villa	20	32
9. Fulham	19	29
10. Brighton	20	28
11. Brentford	20	27
12. Tottenham	20	24
13. West Ham United	20	23
14. M. United	19	22
15. Crystal Palace	20	21
16. Everton	19	17
17. Wolves	19	16
18. Ipswich Town	19	15
19. Leicester City	20	14
20. Southampton	20	6

Takımlar	O	P
1. Real Madrid	19	43
2. Atletico Madrid	18	41
3. Barcelona	19	38
4. Athletic Bilbao	19	36
5. Villarreal	18	30
6. Mallorca	19	30
7. Real Sociedad	18	25
8. Girona	18	25
9. Real Betis	18	25
10. Osasuna	18	25
11. Celta Vigo	18	24
12. Rayo Vallecano	18	22
13. Las Palmas	18	22
14. Sevilla	18	22
15. Leganes	18	18
16. Deportivo Alaves	18	17
17. Getafe	18	16
18. Espanyol	18	15
19. Valencia	18	12
20. Real Valladolid	18	12