Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Trabzon Milletvekili Ahmet Kaya, çay üreticilerinin sahipsizliğin bedelini ödediğine dikkat çekerek çay alımında uygulanan kota ve kontenjan uygulamalarının çay üreticilerini mağdur ettiğini, sezonunun başlamasıyla fiyatların düşmeye başladığını ve üreticilerin düşük fiyat veren özel sektöre mecbur bırakıldığını söyledi.
Kilogram başına 3,87 lira, 13 kuruş destekle birlikte 4 lira olarak açıklanan ÇAYKUR yaş çay alım fiyatının üreticinin beklentilerini karşılamadığını söyleyen Kaya, bu yetmezmiş gibi üstüne birde 1.sürgün için uygulanan 600 kilogram kota ve 20 kilograma kadar düşen kontenjan nedeniyle çay üreticilerinin morallerinin bozulduğunu ve özel sektörün fiyatları düşüreceğine dair endişelerin arttığını ifade etti.
Çay Üreticilerimiz Özel Sektörün İnsafına Bırakıldı
CHP’li Kaya, ÇAYKUR’un üreticilere gönderdiği mesajla, “çayın kalitesi için hasat olgunluğuna ulaşmış çayların bekletilmeden toplanması” uyarısında bulunduğuna dikkat çekerek, “ÇAYKUR kendisiyle çelişiyor. Bir yandan olgunlaşan çayınızı dalında bırakmayın hemen toplayın diyorlar, diğer yandan da kota ve kontenjan uygulayıp, üreticinin topladığı çayı almıyorlar. Üreticiyi daha düşük fiyat veren özel sektörün insafına bırakıyorlar.” dedi.
Kota ve Kontenjan Çayın Fiyatını Düşürüyor
CHP Trabzon Milletvekili Ahmet Kaya açıklamalarını şu şekilde sürdürdü:
“Çay hasadında 1. sürgün başlayalı daha birkaç gün olmasına rağmen, 20 Mayıs’ta dekar başına 50 kilogram olarak uygulanan kontenjan, 21 Mayıs itibariyle 20 kilograma kadar düşürüldü. Topladığı çayı ÇAYKUR’a veremeyen üretici, ürününü heba etmemek için mecburen özel sektörün kapısını çalıyor. Özel sektör de ‘taban fiyat maban fiyat’ dinlemeden kendi belirlediği fiyatlardan çay alıyor. Daha sezonun başındayız. Üreticinin emeği, üreticinin hakkı göz göre göre hiç ediliyor. Hükümetin duyarsızlığı ve eksik politikaları nedeniyle ÇAYKUR bu sene de üreticinin hakkını koruyamıyor. Hükümet ve ÇAYKUR üreticinin hakkına sahip çıkmayacaksa kim çıkacak?
Şu pandemi şartlarında bari yapmayın, kota ve kontenjan uygulanmalarını üreticilerimizin talepleri doğrultusunda arttırın.”
Üretici Soruyor: “Bu Nasıl Bir Düzendir?”
“Trabzon Of’tan bir üretici kardeşimiz bana ulaştı. ‘Vekilim bu nasıl bir düzendir?' dedi. ‘4 gün önce kampanya başladı, bugün ÇAYKUR kontenjanı 20 kiloya düşürdü. Milleti direk özel sektörün kucağına attılar.’ diyerek feryat etti. Bir yandan pandemiyle, bir yandan da ekonomik sıkıntılarla mücadele eden üreticimiz binbir emekle yetiştirdiği çayını toplayarak parasını kazanmaya, geçimini sağlamaya çalışıyor. Özel çay firmalarının üreticilerimize attığı mesajları gördüm. Daha şimdiden ÇAYKUR’un verdiği fiyatın altında alım yapanlar var. Aldığı çayın parasını 1 yıl vadeyle ödeyenler var. Şu pandemi koşullarında bu yapılan üreticiye reva mıdır? Üretici nasıl geçinecek? Çay toplayan işçinin parasını neyle ödeyecek?”
"Taban Fiyat Uygulansın” Teklifimiz AKP ve MHP Oylarıyla Reddedildi.
“CHP olarak Meclis’te Kanun Teklifi verdik; ‘çayda kota ve kontenjan uygulamaları büyük haksızlıklara sebebiyet veriyor' dedik. ‘ÇAYKUR’un açıkladığı yaş çay alım fiyatının, yani taban fiyatın altında çay alımı yapılmasın' dedik.
Bu çay üreticilerimizin ortak talebiydi. Genel Kurul’da görüşülen Kanun Teklifimiz, AKP ve MHP’nin oylarıyla reddedildi. Çayımız ve çay üreticilerimiz Karadeniz Bölgemiz için milli bir meseledir. 200 bin üreticimiz çay tarımı yapıyor, 1,5 milyon insanımız çaydan ekmek yiyor. Biz konuyu bu hassasiyetle ele alıyoruz. Bizim teklifimizi onaylamıyorsunuz, o zaman siz bir kanun teklifi verin, ‘çayda kota ve kontenjanı kaldırıyoruz’ deyin, taban fiyatın altında fiyat olmayacak' deyin, kanunu siz getirin biz ‘evet’ diyelim.”
Çay Üreticisi Sn. Erdoğan’ın Kota Sözünü Tutmasını Bekliyor
“2002 yılında Sayın Recep Tayyip Erdoğan, Rize’de yaptığı bir konuşmada, ‘Allah’ın verdiği ota kota mı olur? Biz iktidar olduğumuzda çayda kotayı kaldıracağız.’ demişti. Sn. Erdoğan’ın partisi 19 yıldır iktidarda. Ve kota nedeniyle çay üreticisinin emeği sömürülmeye devam ediyor. Çay üreticisi, Sayın Erdoğan’ın bir an önce sözünü tutmasını istiyor.”
Yaş Çay Fark Ödemesi Destekleri 6 Yıldır Neden Artmadı?
“Çay üretiminde işçilik maliyeti, gübre maliyeti, tüm girdilerde büyük artışlar yaşandı. Hemen her şeyin fiyatı %100’ün üzerinde arttı. Çay üreticisine verilen yaş çay fark ödemeleri 2016 yılından bu yana kilogram başına 13 kuruş olarak yerinde sayıyor. Sadece enflasyon artışı verilseydi bugün bu destekler 25 kuruş olmalıydı. Destekler 6 yıldır neden artırılmadı?”