CHP’li vekil Mahmut Tanal, hakkında icra takibi yapılan emeklilere, kamu bankaları Ziraat, VakıfBank ve Halk Bank tarafından maaş promosyonu ödenmemesini, Kamu Denetçiliği Kurumu’na şikayet etti.
CHP İstanbul Milletvekili Av. Mahmut Tanal, kamu bankaları Türkiye Vakıflar Bankası, Ziraat Bankası ve Türkiye Halk Bankası’nın, hakkında yapılan icra takibine dayalı borcu olan emekli vatandaşlara banka maaş promosyonu bedelini ödememelerinin hukuka aykırı olduğunun tespiti ile tavsiye niteliğinde karar verilmesi amacıyla Kamu Denetçiliği Kurumu’na başvurdu.
Tanal, 3 kamu bankasının yanı sıra, ilgili bankaları denetlemekle sorumlu Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nu da Ombusdmanlık olarak bilinen Kamu Denetçiliği Kurumu’na şikayet etti.
PROMOSYON, DAR BOĞAZDAKİ EMEKLİLER İÇİN UMUT OLDU
CHP’li vekil Tanal, Kamu Denetçiliği Kurumu’na sunduğu şikayet dilekçesinde, Türkiye’de giderek derinleşen ekonomik krizin özellikle emekli vatandaşların yaşamını alt üst ettiğine dikkat çekti. Tanal dilekçesinde, “Ürünlerdeki fiyat artışları, zamlar ve hayat pahalılığı karşısında çaresiz kalan emekli vatandaşlarımız, ellerine geçen maaşla temel ihtiyaçlarını bile karşılayamamakta, kira ve faturalarını ödeyememektedir. Yüksek enflasyon karşısında maaşlar eriyip, geçim şartları günden güne ağırlaşırken, emekli yurttaşlarımız için banka maaş promosyonu olarak elde edecekleri küçük bir gelir dahi kıymetli bir hal almıştır. Bankaların yatan maaş karşılığında verdiği promosyon, ekonomik dar boğazdaki emekliler açısından deyim yerindeyse umut olmuştur” ifadelerine yer verdi.
EMEKLİ MAAŞI HACZEDİLEMİYOR
Bağımsız çalışan, işçi ya da memur fark etmeksizin tüm çalışanların, kanunen belirlenmiş prim günü ve emeklilik yaşının doldurulmasıyla emekliliğe hak kazandığını dilekçesinde hatırlatan Tanal, bu emeklilik hakkının kazanılmasıyla vatandaşların aktif olarak çalıştıkları dönemin sona erdiğini, sosyal devlet ilkesinin bir gereği olarak sosyal güvenlik sistemleri aracılığıyla emekli maaşı bağladığını vurguladı.
5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 93. maddesinin 1. fıkrasında emekli aylıklarının haczedilemeyeceği açıkça belirtildiğini vurgulayan Tanal, ilgili düzenleme kapsamında emekli maaşının tamamının haczedilemez olduğunun altı çizildiğini, kısmen de olsa emekli maaşının haczedilmesine imkan tanınmadığını aktardı.
İCRA VAR DİYE EMEKLİYE PROMOSYON ÖDENMEMESİ, YASAL DAYANAKTAN YOKSUN
Bu açık hükme karşın SGK, Emekli Sandığı ve BAĞ-KUR kapsamındaki emeklilerden, haklarında başlatılan icra takibi gerekçe gösterilerek, maaşlarının yattığı kamu bankaları tarafından kendilerine promosyon ödemesi yapılmadığı yönünde son günlerde yoğun şikayet aldıklarını anlatan Tanal, şöyle devam etti: “Buna göre, Türkiye Vakıflar Bankası, T.C. Ziraat Bankası ve Türkiye Halk Bankası’ndan emekli maaşı alan vatandaşlarımızdan, şayet haklarında icra takibi varsa, ilgili banka tarafından banka promosyon ödemeleri yatırılmamaktadır. İşbu durum da vatandaşlarımızın mağduriyetine yol açmaktadır. Söz konusu 3 kamu bankasının, emekli maaş müşterisinin şayet hakkında icra takibi var ise promosyon ödenmemesi yönündeki uygulaması, yasal dayanaklardan yoksundur.”
PROMOSYON EMEKLİNİN HAKKI
Tanal, şikayet dilekçesinin devamında şunları kaydetti: “Anayasamızın sosyal devlet ilkesi doğrultusunda, 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Kanunu’nun ise 93. maddesiyle emekli maaşları açıkça haczedilemezlik koruması altına alınmıştır. Bu bağlamda banka maaş promosyonlarının ödenmemesinin hukuka aykırı olduğu aşikardır. Ayrıca maaş promosyonlarının, emeklinin hakkında başlatılan icra takibi nedeniyle yatırılamayacağına dair herhangi bir mevzuat hükmü ya da emsal karar da bulunmamaktadır.”
“Banka maaş promosyonu ödemesinin, emekli maaşı alanlara da yapılması ve emeklilerin maaşlarını anlaştıkları bankadan iki ya da üç yıl süreyle alıyor olmaları kaydıyla, bir kereye özgü prim verilmesi yıllardır süregelen bir uygulamadır. Banka maaş promosyonlarının miktarı, emeklinin aldığı maaşın oranına göre belirlenmektedir. Anayasamızın 2. maddesinde vurgulanan sosyal devlet ilkesi gereğince emekli aylıkları ve bu aylığa bağlı banka promosyonlarının, emekli yurttaşlarımızın hakkı olduğu gerçeği akıldan çıkarılmamalıdır.”
ŞİKAYETİM İŞLEME ALINMALI
CHP’li vekil Mahmut Tanal, dilekçesinde anayasanın ilgili maddelerine yer vererek, “Anayasya ve kanunlara aykırı davranan Türkiye Vakıflar Bankası, T.C. Ziraat Bankası, Türkiye Halk Bankası ile bankaların uygulamaları hakkında denetim ve gözetim görevi bulunan Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu hakkında Kuruma yapmış olduğu şikâyetinin kabul edilerek işleme alınması gerektiğini, 6328 Sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanunu’nun 17. maddesi 4. fıkrası gereğince menfaatinin idare tarafından ihlal edildiği göz önüne alınarak, başvurusunun kabulüne karar verilmesinin hukuka ve hakkaniyete uygun olacağını” belirtti.