2018’de iktidarın hayata geçirdiği düzenlemenin arkasına sığınan özel şirketler ve birlikler, su kullanım hizmeti ve elektrik borcu bulunduğu gerekçesiyle çiftçinin tarımsal destek paralarına el koyuyor. CHP’li vekil Mahmut Tanal, çiftçinin tarımsal destek ödemelerinin elektrik, su borcu bahanesiyle kesilmemesi için Meclis’e kanun teklifi sundu.
CHP İstanbul Milletvekili Av. Mahmut Tanal, devlet tarafından çiftçilerin banka hesaplarına aktarılan tarımsal destek paralarına, su kullanım hizmet bedeli ve tarımsal sulamaya ilişkin elektrik borcu bulunduğu gerekçesiyle el konulmasını engellemek amacıyla kanun teklifi hazırladı.
Tanal’ın TBMM Başkanlığı’na sunduğu kanun teklifinin gerekçesinde, “Tarımsal destekleme ödemesinden yararlanmaya hak kazanan çiftçilerin vadesi geldiği halde ödenmeyen sulama işletme ve bakım ücreti veya su kullanım hizmet bedeliyle münferiden tarımsal sulamada kullanılan elektrik enerji borcunun, destek ödemelerinden mahsup edilmesi” yönünde 2018 yılında Ak Parti iktidarı tarafından hayata geçirilen düzenlemenin yanlış olduğuna dikkat çekildi.
ÖZEL ŞİRKETLER, DEVLET KURUMU GİBİ BANKADAKİ TARIMSAL DESTEKLEMEYE EL KOYUYOR
Teklifin gerekçesinde, elektrik ve sulama borcu sebebiyle kesinti yapılan bedellerin, çiftçiye devlet tarafından tarımı desteklemek ve geliştirmek için yatırılan tarımsal destekleme ödemelerinden yapıldığı belirtildi. Gerekçede, devletin tarımı kalkındırmak için çiftçiye ödediği paranın, özel şirketler tarafından hiçbir cebri icra kanalına başvurulmadan adeta bir devlet dairesi yetkisiyle ve amme alacağı niteliğiyle bankalara yazı yazılarak tahsil edildiğine vurgu yapıldı.
DEDAŞ AYRINTISI
CHP’li vekil Mahmut Tanal’ın imzasıyla Meclis’e sunulan kanun teklifinin gerekçesinde, özellikle kısa adı DEDAŞ olarak bilinen Dicle Elektrik Dağıtım A. Ş.’nin sorumluluğuna verilen GAP illeri Diyarbakır, Şanlıurfa, Batman, Mardin, Siirt ve Şırnak’ta borç sebebiyle çiftçilerin ihtiyaç duyduğu tarımsal destekleme ödemelerinden kesintiler yapıldığı kaydedildi. Teklifin gerekçesinde, “Devlet tarafından çiftçiyi kalkındırmak ve üretimi artırmak amacıyla ödenecek tarımsal desteklemelerinden kimi zaman sebebi açıklığa kavuşturulmadan, haksız yere, yersiz bir şekilde kesinti yapılmaktadır. İşbu husus Anayasaya, hukuka ve hakkaniyete aykırılık teşkil etmektedir” denildi.
ANAYASA İHLAL EDİLİYOR
Anayasanın “Tarım, hayvancılık ve bu üretim dallarında çalışanların korunması” başlıklı 45. maddesinin hatırlatıldığı gerekçede, söz konusu maddedeki hüküm ile devlete açıkça tarımsal ürünlerin elde edilebilmesi için gerekli tedbirlerin alınması hususunda sorumluluk yüklendiği belirtilerek, şöyle devam edildi: “Burada korunan hukuki değer, tarımsal üretimin desteklenmesi ve gerekli tedbirlerin alınmasıdır. Anayasanın açık hükmüne rağmen devlet tarafından çiftçiye ödenen tarımsal destekleme ödemelerinin hiçbir incelemeye tabi olmaksızın özel hukuk tüzel kişileri şirketler ve diğer kuruluşlar tarafından bildirim üzerine kesintiye uğraması hukuka ve hakkaniyete aykırıdır.”
Teklifin gerekçesinde, söz konusu kanun teklifiyle, çiftçilere aktarılan tarımsal destek ödemelerinden yapılan kesintilerin yersiz ve sebepsiz olduğunun anlaşılması halinde mahsuben kesilen tutarın on mislinin çiftçiye iade edilmesi sağlanarak, çiftçilerimize yapılan ödemelere haksız yere el konmasının, Anayasal ihlallerin önüne geçilmesinin, tarımsal destekleme ödemelerinden yararlanan vatandaşlarımızın ilgili kanundan tam anlamıyla faydalanabilmesinin hedeflendiği vurgulandı.