Marmara Denizi’nin kirlilik yükünü azaltmaya dönük çalışmalara hız verilmesi gerektiğine dikkati çeken CHP İstanbul Milletvekili Dr. Ali Şeker, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum’a yönelttiği soru önergesi ile son 6 ayda atılan adımları sordu. Marmara Denizi’nin kirlilik yükünün giderek arttığını söyleyen CHP’li Şeker, “Pandemide yaşanan müsilaj faciası aslında deniz dibinde ve zaman zaman da deniz yüzeyinde görünür şekilde devam ediyor. Geçtiğimiz günlerde de İstanbul Boğazı’nın kıyı kesiminde lodosun da etkisiyle denizanalarının yoğunluğunda dikkat çekici bir artış yaşanmıştı. Tüm bu görünür faktörler denizlerin korunması konusunda hala gereken adımların ciddiyetle atılmadığını bizlere gösteriyor” dedi.
Haziran’da Çıkan Yasayı Hatırlattı
Haziran 2022’de çıkarılan yasal düzenlemeyi hatırlatan CHP’li Şeker, “Haziran ayında çıkarılan düzenlemeye göre Boğazlar ve Susurluk Havzası dâhil Marmara Denizi Hidrolojik Havzası’nda ve bu Havza’da yer alan illerden İstanbul, Bursa ve Kocaeli illerinin tamamında, büyükşehir, il ve ilçe belediyeleri 6 ay içinde iş termin planlarını Bakanlığa sunmak ve 3 yıl sonunda da ileri atıksu arıtma tesislerini kurup işletmeye almak zorundadır. Yine bu belediyeler, atıksu gelirlerinin yarısını ileri atıksu arıtma tesislerinin kurulması ve işletilmesinde bu tesisler kurulana kadar kullanılmak üzere ayırmak zorundadır. Ayrılan bu gelirler başka bir amaçla kullanılamaz. Bahse konu bölgeler ülke nüfusunun önemli bir kısmına ev sahipliği yapmakta olup hem yeraltı suları hem Marmara Denizi, bu nüfus, sanayi ve tarım yoğunluğu karşısında ciddi bir kirlilik yükü ile karşı karşıya kalmaktadır. Bu kirlilik yükünü azaltmak için yerel yönetimler ve ilgili Bakanlıkların ciddi bir işbirliği içerisinde girmesi şarttır” değerlendirmesinde bulundu.
Atıksu ve evsel nitelikli katı atık kaynaklarının yönetmelikte belirtilen alıcı ortam deşarj standartlarını sağlamak için yapmaları gereken atıksu arıtma tesisi ve/veya kanalizasyon gibi altyapı tesisleri için hazırlanan iş termin planlarının yapılması için kanun ile verilen 6 aylık sürenin 2022 yılının sonu ile birlikte dolduğunu söyleyen CHP’li Şeker, “Ancak İstanbul’da özellikle Yenikapı ve Başakşehir’de ileri biyolojik arıtma tesislerinin yapımı için gerekli olan arsa tahsislerinin ve devirlerinin ilgili Bakanlıklarca hala yapılmadığı görülmektedir. İleri biyolojik arıtma tesisleri için planlarda yer alan arazilerin tahsisi önündeki engeller bir an evvel çözüme kavuşturulmalıdır. Ancak arıtma tesisleri için planlanan alanların bir kısmının konut ya da ticari alana dönüştürüleceği iddiaları vardır. Hâlihazırda yoğun bir nüfus yüküne sahip olan İstanbul’un nüfus, dolayısıyla kirlilik yükünü artıracak bu gibi adımlardan kaçınılması, ileri arıtma tesislerinin yapımı önündeki engellerin bir an evvel ortadan kaldırılarak faaliyete geçmeleri sağlanmalıdır” diye konuştu.
CHP’li Şeker Bakan Kurum’a aşağıdaki soruları yöneltti:
Yasanın ilgili maddesi gereği, Boğazlar ve Susurluk Havzası dâhil Marmara Denizi Hidrolojik Havzası’nda ve bu Havza’da yer alan illerden İstanbul, Bursa ve Kocaeli illerinin tamamında, büyükşehir, il ve ilçe belediyeleri içerisinde iş termin planlarını Bakanlığa sunan ve sunmayan Belediyeler hangileridir?
İş termin planlarını sunmayan belediyelerin sunmama gerekçeleri nedir? Bu planların ivedilikle sunulması için ne gibi adımlar atılması düşünülmektedir?
Atıksu arıtma tesislerinin kurulumu ve işletilmesi için yerel yönetimlerin teknik ve maddi anlamda desteklenmesi şarttır. Yerel yönetimlere bu amaçlara sunulan destekler nelerdir?
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakan Yardımcısı Mehmet Emin Birpınar, 13.7.2021 tarihli Başta Marmara Denizi Olmak Üzere Denizlerimizdeki Müsilaj Sorununun Sebeplerinin Araştırılarak Alınması Gereken Önlemlerin Belirlenmesi Amacıyla Kurulan Meclis Araştırması Komisyonu toplantısında “Sürekli Atık Su İzleme Sistemi” dediğimiz SAİS’in sistemlerini en geç 31 Aralık 2021 tarihine kadar kurmaları zorunluluğunu da getirdik” açıklamasında bulunmuştur. Bu doğrultuda Boğazlar ve Susurluk Havzası dâhil Marmara Denizi Hidrolojik Havzası’nda ve bu Havza’da yer alan il ve ilçe belediyelerinde kurulu SAİS sayısı kaçtır? Kurulmuş olması gerektiği halde hala SAİS kurulmamış il ve ilçe belediye mevcut mudur? Mevcutsa hangileridir?