CHP Sözcüsü Öztrak, 2020 yılının tamamında iş, güç sahibi 1 milyon 272 bin kişinin işini kaybettiğini belirterek, “Bu, tarihimizde tek bir yılda kaydedilen en yüksek istihdam kaybıdır” dedi. 2020’de çalışmaya hazır olduğu halde iş aramaktan vazgeçenlerin sayısı, Türkiye tarihinde ilk kez işsiz sayısının üzerine çıktı.
CHP Ekonomi Politikaları Genel Başkan Yardımcısı ve Parti Sözcüsü Faik Öztrak, bugün açıklanan Kasım 2020 dönemi işsizlik rakamlarıyla ilgili yazılı açıklamasında şunları belirtti:
TÜİK 2020’nin son üç ayını kapsayan, Kasım dönemi işgücü ve istihdam verilerini açıklamıştır. Böylece 2020’ye ait işgücü ve istihdam verilerini hesaplamak da mümkün hale gelmiştir.
2020’DE REKOR İSTİHDAM KAYBI
Covid-19 salgını 2020’de, işgücü ve istihdam üzerinde yıkıcı etkiler yaratsa da, bu etkiler TÜİK ’in rakamlarına yansımamıştır. 2020’nin tamamında çalışma çağındaki nüfusumuz, 1 milyon 108 bin kişi artmasına karşın; aynı dönemde 1 milyon 678 bin yurttaşımız, işgücü piyasasından çekilmiştir. Yine 2020’de iş, güç sahibi 1 milyon 272 bin yurttaşımız işini kaybetmiştir. Bu, tarihimizde tek bir yılda kaydedilen en yüksek istihdam kaybıdır. Buna karşın, TÜİK’in rakamlarına göre 2020’nin tamamında işsiz yurttaşlarımızın sayısı 406 bin kişi gerilemiş ve işsiz sayısı 4 milyon 63 bin kişi olmuştur.
2020’DE GERÇEK İŞSİZ SAYISI 10 MİLYONU AŞTI
Oysa 2020’nin tamamında iş aramadığı halde çalışmaya hazır olan yurttaşlarımızın sayısı 4 milyon 209 bine sıçramıştır. 2020’de çalışmaya hazır ama iş aramaktan vazgeçen yurttaşlarımızın sayısı, işsiz sayımızın üzerine çıkmıştır. Böyle bir durumla, Türkiye tarihinde ilk kez karşılaşılmaktadır. 2020’de iş aramayan ama çalışmaya hazır olan, eksik, yetersiz ve mevsimlik istihdam edilenleri de kapsayan “gerçek işsiz sayımız” 2 milyon 298 bin kişi artarak, 10 milyon 273 bin kişi olmuştur. 2020’de “gerçek işsizlik oranı” ise 6,4 puan artarak yüzde 30’a dayanmıştır.
ASLAN ZEBRA, SIRTLAN CEYLAN YAN YANA KOŞUYORSA ORMANDA YANGIN VARDIR
2020’de iş gücü piyasasında yaşananlar meşhur Afrika atasözünü hatırlatmaktadır. “Aslan zebra, sırtlan ceylan yan yana koşuyorsa ormanda yangın vardır.” Nitekim, 2020’nin son üç ayında, ekonomide kısmi kapanma nedeniyle, işgücü, istihdam ve işsiz sayısında aynı anda yaşanan düşüş daha da belirginleşmiştir.
SON 25 AYIN 23’ÜNDE İSTİHDAM KAYBI YAŞANDI.
2020’nin Kasım döneminde, geçen yılın aynı dönemine göre, işini kaybeden yurttaşlarımızın sayısı yeniden bir milyonun üzerine çıkmıştır. Bu, dört ay aranın ardından, ilk kez karşılaşılan bir durumdur. Kasım’da istihdam, geçen yılın aynı dönemine göre, 1 milyon 103 bin gerilemiştir. Böylece 2018’in Ekim ayından bu yana geçen 25 ayın 23’ünde, istihdam da gerileme yaşanmıştır. Bu da tarihimizde ilk kez gerçekleşen bir durumdur. Kasım’da son bir yıldaki istihdam kayıplarının alt kırımlarına bakıldığında ise en yüksek istihdam kaybının 751 bin kayıpla hizmet sektöründe olduğu dikkati çekmektedir. Hizmet sektörünü 361 bin istihdam kaybıyla tarım ve 91 bin istihdam kaybıyla sanayi sektörleri takip etmektedir. İnşaat sektöründe ise son bir yılda 101 bin istihdam artışı olmuştur.
KASIM’DA “GERÇEK İŞSİZLİK ORANI” YÜZDE 31,1
TÜİK’e göre işini kaybedenlerle beraber işsizlikte düşmektedir. 2020’nin Kasım ayından, 2019’un aynı dönemine, işsiz yurttaşlarımızın sayısı 303 bin kişi gerileyerek, 4 milyon 5 bin kişi olmuştur. Aynı dönemde işsizlik oranı ise 0,4 puan gerileyerek, yüzde 12,9’a inmiştir. Oysa 2020 Kasım döneminde, geçen yılın aynı dönemine göre “gerçek işsizlik oranı” 9,0 puan artarak yüzde 31,1’e çıktı. Yine aynı dönemde “iş aramayıp çalışmaya hazır, eksik ve yetersiz istihdam edilen ve mevsimlik çalışanlarla” beraber, “gerçek işsiz sayımız” ise 3 milyon 518 bin kişi artarak; 11 milyon 195 bin kişiye ulaşmıştır.
İŞSİZLİK ÜLKEMİZİN EN ÖNEMLİ BEKA MESELESİ
İşsizlik, ülkemizin en önemli beka meselesi haline gelmiştir. Özellikle genç nüfustaki işsizlik kaygı vericidir. Kasım ayında, 15-29 yaş arasında 5 milyon 529 bin gencimiz, ne bir işte, ne de eğitimdedir. “Ev genci” olarak annesinin babasının eline bakmaktadır. Saray hükümeti, ülkemizin en önemli stratejik üstünlüğünü değerlendirememekte ve heba etmektedir.
KAPSAYICI BİR SOSYAL DESTEK SİSTEMİ TÜRKİYE’NİN ÖNCELİĞİ
Salgın özellikle iş gücü ve istihdam piyasası üzerinde yıkıcı etkiler doğurmuştur. Önümüzdeki günlerin en önemli gündemi işsiz yurttaşlarımızın nasıl iş sahibi yapılacağı olacaktır. Yine kapsayıcı bir sosyal destek sisteminin yokluğu bu zor günlerde daha çok hissedilmiştir. Özellikle kayıt dışı çalışan, günlük emeğiyle hayata tutunan yüzbinlerce insanımız salgın döneminde büyük sıkıntılar yaşamıştır. Önümüzdeki dönemde kapsayıcı bir sosyal destek sistemini inşa etmek Türkiye’nin bir diğer önemli önceliği haline gelmiştir. Ancak tüm bunlar için Türkiye’de “yeni kurullara”, “yeni kurumlara”, “yeni kadrolara” ihtiyaç vardır.