HDP Mersin Milletvekili Dr. Rıdvan Turan, çay hasadının yapılamamasını, çiftçilerin ve hasadı yapan mevsimlik tarım işçilerinin, Covid 19 salgını nedeniyle çalışamamalarını meclis gündemine taşıdı.
HDP Mersin Milletvekili Dr. Rıdvan Turan, çay hasatının bir an evvel yapılabilmesi ve olası çay ürününün kaybının önüne geçilmesi gerektiğini belirterek çay üretiminde yer alan çiftçi ve mevsimlik tarım işçilerini riske etmeden, sağlıklı koşullarda üretime başlanması, gereken seyahat ve barınma izinlerinin halledilmesi amacıyla bir meclis araştırma komisyonu oluşturulması için talepte bulundu.
Dr. Rıdvan Turan, araştırma önergesinin gerekçe kısmında şunları belirtti:
“Covid- 19 salgını nedeniyle farklı birçok tarımsal alanda sorunlar baş gösterdiği gibi çay üretiminde çayın birinci sürgünü yaklaşmasına rağmen sürgünün hala yapılamadığı bir sorunla karşı karşıyayız. Doğu Karadeniz bölgesinde Covid 19 nedeniyle Tarım ve Orman Bakanlığının gerekli önlemleri almadığı veya çay hasadının yapılabilmesi için gerekli koşulları oluşturmadığı için çay hasadı gecikmiştir.
Covid- 19 salgını nedeniyle farklı ekonomik sektörler doğru veya yanlış politikalarla insanlar arası etkileşimi hiç olmadığı ya da az olduğu biçimde yeniden düzenlenmiştir. Fakat ne hikmetse, insanın sağlığı kadar önemli olan tarım konusunda henüz kapsamlı bir düzenleme yapılmamıştır. Yapılan düzenlemelerin de tarımsal üretime herhangi bir katkısından ziyade zorluklar çıkardığı ortadadır. Örneğin Türkiye’nin farklı yerlerinde mevsimlik tarım işçileri için araçlarda sınırlı insan taşınması konusunda çıkartılan genelge, mevsimlik işçilerin Covid- 19 salgınıyla diğer insanlarla mesafeli çalışmasına bir katkı sunmuyor. Çünkü mevsimlik tarım işçileri sadece araçta değil, tarımsal üretimin her anında diğer insanlarla temas halindedir.
"Mevsimlik tarım işçileri seyahat edemiyor"
Çay hasadının yapılamamasın en önemli nedeni, Türkiye’nin farklı bölgelerinde yaşayan mevsimlik tarım işçilerinin Covid- 19 gerekçesiyle şehirlerarası seyahat yasakları yüzünden Doğu Karadeniz bölgesine seyahat edememesidir. Covid 19 salgını tedbirleri kapsamında sınır kapılarının kapatılmasıyla çay hasadında çalışan yaklaşık 40 bin yabancı mevsimlik tarım işçisi ile büyükşehirlerden çay hasadı için önce izin verilen sonra izinlerinin iptal edilmesiyle 50 bin üreticinin tarlaya gidememesi çay hasadının yapılmasını hayli geciktirmiştir.
Mevsimlik tarım işçilerinin üretim esnasında Covid-19 salgınından etkilenmemesi için yaşam koşullarının iyileştirilmesi konusunda kapsamlı bir yasal düzenleme yapılmalıdır. Bu düzenlemede tarlada çalışan mevsimlik tarım işçilerinin öncelikli olarak sağlık kontrollerinin belli periyodlarla yapılması gerekmektedir. Çay üretiminde her yıl düzenli olarak çalışan işçilerin seyahat izinlerinin olması gerekir. Mevsimlik tarım işçilerinin barınma yerlerinin hijyenik olması konusunda Tarım ve Orman Bakanlığı her türlü kolaylığın sağlanması konusunda sorumluluk almalıdır. Tarımda özelleşmenin etkisiyle üreticileri şirketlerin denetimsiz politikalarına bırakmadan borcu olan çay üreticilerinin borçlarının devlet tarafından üstlenilmesi, çay hasadını yapamayacak olan çiftçilerin hasadının devlet tarafından yapılması ve en önemlisi çay üreticisine ürünün fiyat karşılığı tam olarak sağlanmalıdır.”