CHP Genel Merkezinin, ‘’Koronavirüsün küçük esnaf üstündeki etkilerini araştırılması’’ amacıyla, CHP Aydın milletvekili Süleyman Bülbül ile birlikte Şırnak’a görevlendirdiği İzmir Milletvekili Tacettin Bayır, çalışmasını tamamladı.
Şırnak’ta STK’ları, Dernekleri, Odaları, Esnafları ziyaret eden Bayır, 2017 referandumunda da Şırnak’a geldiğini hatırlatarak, ‘’Burada değişen fazla bir olmamış. 2017’de saptadığımız sorunlar, halının altına süpürülmüş. İşsizlik, göç, eğitim, üretim, konut gibi temel sorunlara hala çözüm bulamamış. Genel merkezimin görevlendirmesiyle oldukça verimli bir zaman geçirdik. Sorunları dinledik, politikalarımızla ilgili bilgi verdik. Bunları raporlaştırıp, genel merkezimize ileteceğiz’’ dedi.
Bankalar, Esnafın Dükkanına Ortak Olmuş Durumda
Şırnak merkez, Cizre ve Silopi ve Habur Gümrük kapısında ziyaretlerde bulunan Bayır, ‘’Pandemi sürecinde, esnafa verilen destek kredilerinin geri ödemesi başlayacak. Esnaf, verilen kredileri nasıl ödeyeceğim diye kara kara düşünüyor. Pandemi sürecinde 6 ay boyunca iş yapamayan esnaf, krediye sığındı. Pandemi sonrası da esnaf eski işlerine geri dönemedi. Kendilerini toparlayamadılar. Bir de bunun üstüne, kredi ödemeleri kapıya dayandı. Esnaf dertli, sıkıntılı. Kredilerin faizsiz olarak ertelenmesini, kısa dönem çalışma ödeneğinin uzatılmasını talep ediyor. Olayın özeti şu ki; esnafa verilen kredi, sadece kısa bir süre rahatlama sağlamış. Esnaf kendisine verilen kredi ile, dükkanını büyütmemiş, araba almamış, ihtiyaçlarını karşılamamış, sadece dükkanının elektriğini, suyunu, kirasını, vergisini, sigortasını, personel masrafını yani zorunlu giderlerini karşılamış. Kredi, sadece ayakta kalmasını sağlamış. Bankalar, dükkanımıza ortak oldu diyorlar. Şırnak esnafı, ‘Huzurun olmadığı yere, yatırımcı gelir mi’ diye soruyor.
Teşvikte adaletsiz bir dağılım var diyorlar. Şırnak esnafı, tekstil ve seracılığın gelişmesi için, teşvik uygulanmasını talep ediyorlar. Önceden 15 kişi çalışan bir işyeri, şimdi 6 kişi çalıştırıyoruz diyor. Başka bir esnaf, ‘11 senedir kendi işyerimde çalışıyorum. Bir tek kuruş para kenara koyamadım, 11 değil, 111 sene daha çalışsam bir ev alamam’ diyor. Şoförler dertli. ‘Ulaşımda %50 uygulamasının gelmesi bizi sarstı, üstüne üstlük bir de taşıma ücretinde indirime gidildi, mahvolduk’ diyor. 40 yıllık bir kırtasiyeci, ‘150 bin TL’lik ürün aldım, daha 10 bin TL’sini satamadım. Bankalara ödeme yapamayınca kara listeye girmekten korkuyorum. Devlet okulları kapalı ama özel okullar açık. Pandemi varsa, özel okullara da uygulansın. Niçin böyle bir ayrımcılık yapılıyor’ diye sormaktan kendini alıkoyamıyor. Irak’tan Habur’a dönüşte, sivil bir insandan 50 dolar test ücreti, şoförden ise, 25 dolar alınıyor. Türkiye, Irak’a gidenlere böyle bir uygulama yapmıyor ama, Irak bu şekilde hukuksuz bir biçimde para alıyor. Bu yüzden insanlar, akrabaları ile görüşemiyor. Dicle Elektrik Dağıtım A.Ş.’nin, elektrik faturalarını tahsil etmek ve açığı kapatmak için keyfi olarak ceza kesildiğini söylüyorlar. TOKİ konutları bitmesine rağmen teslim edilmiyor iktidar kendi yandaşlarını kolluyor ya da seçim arifesine rüşvet olarak saklıyor.’’ Dedi.
KOBİ’ler Varlıklarını Borçla Devam Etmektedirler
CHP Aydın Milletvekili Süleyman Bülbül ile birlikte Şırnak’ta çalışma gerçekleştiren Bayır, KOBİ’leri ziyaret ederek, KOBİ’lerin yaşadıkları sorunları dinledi. Bayır, ‘’Türkiye'de faaliyet gösteren 3,5 milyon işletmenin yüzde 99'u KOBİ'lerden oluşuyor. KOBİ'lerin toplam mal ve hizmet satın alışları içerisindeki payı % 50’nin üzerindedir. 'Türkiye'deki vergi gelirlerinin büyük bir kısmı KOBİ'lerden sağlanmaktadır. Türkiye ekonomisinin gerek kötü yönetimden gerekse de salgına karşı alınan önlemlerden en fazla etkilenen işletmeleri KOBİ'lerdir. Büyük işletmeler finansman yapıları nedeniyle kendilerini koruyabilirler. Ancak, özellikle mikro ve küçük işletmeler korumasızdır. Salgın sürecinde, Devlet KOBİ'lere bankaları adres göstermiştir. Bankaları da çeşitli yöntemlerle KOBİ'lere borç vermeye zorlamıştır. Bu yüzden KOBİ'lerin bankalara olan borçları 2019 yılı sonuna göre 230 milyar lira, yani yüzde 37 oranında artarak 846 milyar liraya kadar çıkmıştır. KOBİ'ler; istihdamlarını ve varlıklarını ancak bu borçlanmayla devam ettirebilmişlerdir. 300 bine yakın KOBİ borcunu zamanında ödeyemediği için bankaların takibinde yani icralık durumdadır’’ dedi.
Şırnak’ta çalışmalarını tamamlayan Bayır ve Bülbül, hazırladıkları raporu Genel Merkeze iletecek.