CHP Antalya Milletvekili Çetin Osman Budak, tüm dünyayı etkisi altına alan ve dün gece itibariyle Türkiye'de de görülen koronavirüs (Covid-19) salgının toplum sağlığını etkilemesinin yanı sıra ekonomik ve finansal dengelere de darbe vurduğunu söyledi.
Türkiye'nin en çok ihtiyaç duyduğu turizm gelirlerinin koronavirüs etkisiyle dibe vurabileceğine dikkat çeken Budak, "Öncelik insan sağlığı, toplum sağlığı... Ancak virüsün ekonomimize yönelik tehditlerini de şimdiden ele almamız, değerlendirmemiz gerekiyor. Şu anda hem dünyada hem de Türkiye'de turizm sektörü en zor sınavını veriyor. Türkiye'de turizm sektörünün bankalara kredi borcu 2019 yılı itibariyle 96 milyar lira. Dolayısıyla sektörün alacağı olası darbe, finans sektörümüzü de ciddi anlamda etkiler" dedi.
Budak ve 21 milletvekilinin imzasıyla CHP konuya ilişkin TBMM Başkanlığına bir Meclis Araştırma Önergesi verdi. Önergenin gerekçesinde şu ifadelere yer verildi:
"Çin'den başlayarak bütün dünyayı hızla etkisi altına alan yeni tip koronavirüs, (Covid-19) toplumsal sağlığın yanı sıra dünya ekonomisini ve küresel ölçekteki turizm faaliyetlerini de ciddi anlamda tehdit etmektedir.
"50 milyar dolarlık kayıp"
Uluslararası Kongre ve Konvansiyon Birliği (ICCA) mart, nisan ve mayıs aylarında dünyanın çeşitli ülkelerindeki kongre, toplantı ve benzeri etkinliklerin yüzde 59,2'sinin iptal edildiğini duyurmuştur. Birleşmiş Milletler Dünya Turizm Örgütü Genel Sekreteri Zurab Pololikashvili koronavirüs salgınının uluslararası turizm gelirlerinde 30 ila 50 milyar dolarlık kayba yol açtığını belirtmiştir. Dünyaca ünlü ekonomi dergisi Forbes, seyahat endüstrisindeki kaybın 1.7 trilyon dolara ulaşacağına ilişkin öngörüleri ifade etmiş, özellikle havayolu şirketlerinin koronavirüs etkisiyle zor günler geçireceğine işaret etmiştir. Turizm sektörü Thomas Cook'un iflasının etkilerini daha üzerinden atamamışken şimdi yeni bir sınav vermektedir.
Henüz resmi olarak açıklanan bir koronavirüs vakası olmasına karşın Türkiye de bu olumsuz dalgadan etkilenmekte, özellikle yurt dışı turlara olan talepler neredeyse sıfırlanmaktadır. Virüs etkisinden önce alınan turların iptalleri için tüketici acentelerin kapısını çalmakta, zaten zor durumda olan sektör bundan olumsuz etkilenmektedir.
Öte yandan başta Çinli turistler olmak üzere pek çok yabancı turist ardı ardına rezervasyon iptallerine başlamıştır. Virüsün Avrupa ülkelerini de ciddi anlamda etkilemiş olması, Çin'den doğan açığı Avrupalı turistler ile kapatabilme çabalarımızı da zorlaştırmaktadır. Rusya ile diken üstünde devam eden ikili ilişkiler de sektör açısından ciddi bir risktir. Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, en iyimser senaryo olarak bile toparlanmayı Temmuz ayında yani sezon ortasında beklemektedir.
SEKTÖRÜN BANKALARA BORCU 96 MİLYAR TL
Turizm sektörünün bankalara kredi borcu 2019 yılı itibariyle 96 milyar liraya ulaşmıştır. Bu durumda 5 aylık kayıp sadece turizm şirketlerini değil, aynı zamanda finans sektörünü de zor duruma sokacaktır. Aynı zamanda zaten çığ gibi büyüyen işsizler ordusuna yüz binlerce turizm emekçisinin de katılabileceği riski de göz önüne alınmalıdır. Zaten ülkemiz ciddi bir işsizlik sarmalında savrulmaktadır. Geniş tanımlı işsizlik 8 milyon 172 bin kişiye ulaşmış, iş bulmaktan ümidini kesenlerin sayısı ise son bir yılda 292 bin kişi artmıştır. Bu etkiler büyümeden ve geri dönülmez hale gelmeden sektör için acil eylem planı hazırlanmalı ve derhal hayata geçirilmelidir.