HDP İstanbul Milletvekili Ali Kenanoğlu, Coronavirüs salgını nedeniyle uygulamaya çalışılan uzaktan eğitime erişimin yoksul aileler için bir lüks haline geldiği, son yapılan araştırmalara göre Türkiye’de bilgisayarı olmayan öğrencilerin oranının % 30 olduğu ve internet kotalarının yetersizliğine dikkat çekerek, bu olanaklardan yoksun bulunan ailelerin ihtiyaçlarının devlet tarafından karşılanması ile ilgili yanıtlanması istemiyle Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk’a soru önergesi verdi.
Soru önergesi metni şöyle:
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞI’NA
Aşağıda belirtilen soruların Milli Eğitim Bakanı Ziya SELÇUK tarafından Anayasanın 98. ve TBMM İçtüzüğü’nün 96. ve 99. maddeleri uyarınca yazılı olarak cevaplandırılmasını arz ederim.
Coronavirüs salgını dünya üzerinde bütün ülkeleri etkisi altına alırken, sağlık sektörü ile birlikte en çok açmazı içinde barındıran toplumların geleceğinin altyapısı sayılan eğitim sektörü ise içinden çıkılamaz bir hale dönüşme tehlikesi taşımaktadır.
Ülkemizde yüz yüze eğitimin salgın riskini artıracağı endişesi ile çözüm olarak sunulan uzaktan eğitim bir dizi sorunu beraberinde getirmiş ve neredeyse teknolojik bir soruna dönüşmüştür.
Ülkemizde uygulamaya çalışılan uzaktan eğitime erişim, yoksul aileler için bir lüks haline gelmiştir. Son yapılan araştırmalara göre Türkiye’de bilgisayarı olmayan öğrencilerin oranı % 30 civarındadır.
Eğitimde fırsat eşitsizliğinin farklı nedenlerle geçen yıl daha da arttığı Türkiye’de, uzaktan eğitim bazı öğrencileri eğitimden kopma noktasına getirmiştir. Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü’nün raporuna göre, “Sessiz çalışma yeri olan öğrenciler” listesinde 77 OECD ülkesi arasında 49’uncu sırada yer alan Türkiye’de, bilgisayar sahipliği oranı da yüzde 44,1’e gerilemiştir.
Türkiye’deki uzaktan eğitim, OECD’nin çalışmasında masaya yatırılmış ve OECD’nin, “Ülkelerin pandemi sırasında eğitim ihtiyaçlarını karşılamasında yol gösterici olması” gerekçesiyle hazırladığı rapora göre; Türkiye’deki fırsat eşitsizliğinin eğitime etkisini ortaya koymuştur.
Ülkelerin, okul çalışmaları için kullanabileceği bir bilgisayarı olan öğrencilere göre sıralandığı listede Türkiye, OECD ortalamasının çok altında kalmaktadır. Türkiye, OECD’nin ‘Okul Çalışmaları İçin Bilgisayara Erişim’ isimli 77 ülkelik listesinde 64’üncü olarak ortalamanın çok gerisine düşmüştür. Bilgisayara erişimi olan öğrencilerin ortalaması Türkiye’de yüzde 70’in biraz altında kalırken ‘Avantajlı okullarda’ okuyan öğrencilerde bu oran yüzde 90’a yaklaşmaktadır.
COVID-19 salgınıyla birlikte evden çalışmak veya uzaktan eğitim almak, milyonlarca çalışan ve öğrenci için zorunluluk haline gelirken Türkiye’de kurumsal olmayan nüfus içinde bilgisayar sahipliği oranı son yıllarda giderek gerilemektedir. 2016’da yüzde 50,6 olan bilgisayar sahipliği oranı, 2019’da yüzde 44,1’e gerilemiştir.
Uzaktan eğitime erişimde yaşanan sorunlar, “Kayıp nesil” tartışmalarını da beraberinde getirmektedir. Eğitim uzmanlarına göre, kayıp neslin oluşması kaçınılmaz olduğu gibi uzaktan eğitimin de buna çare olamayacağı dile getirilmektedir.
Uzaktan eğitime erişemeyen öğrenciler bir taraftayken özel ders alan öğrenci sayısında da patlama yaşandığı bilgileri kamuoyuna yansımaktadır. Bu süreçte olan tabi ki yine yoksul ailelerin çocuklarına olmaktadır. Bu durum MEB için sorun olarak görülmese de eşitsizlik giderek derinleşmektedir.
Bilgisayarı olmayan, interneti yetersiz olan öğrenci yığınları çaresizlik içinde destek beklerken, bu olanağı olan öğretmen ve öğrencilerin büyük kısmının ise sisteme girişte sorun yaşadığı, üstelik öğretmenlere verilen 6 GB’lık kotanın ise canlı dersleri kapsamadığı iddia edilmektedir.
Eğitim-Sen’in Eylül ayı Eğitim Çalıştayı raporuna göre; uzaktan eğitim sürecinin belirli bir program dahilinde işletilmediği, EBA üzerinden canlı derslere katılımın birçok okulda yüzde 15-20 dolaylarında olduğu aktarılmıştır.
Bütün bunlara göre;
1- Yeni uzaktan eğitim öğretim sürecinde evinde bilgisayarı olmayan öğrenci sayısı tespit edilmiş midir? Evinde bilgisayarı olmayan öğrencilere ücretsiz bilgisayar desteği sunulacak mıdır?
2- Yeni uzaktan eğitim öğretim sürecinde evinde interneti olmayan öğrenci sayısı tespit edilmiş midir? Evinde interneti olmayan öğrencilere ücretsiz internet imkanı sağlanacak mıdır?
3- Evinde interneti olanlara uzaktan eğitim nedeniyle ücretsiz kota artırımı sağlanacak mıdır?
4- Aynı evde birkaç öğrenci olması halinde, bilgisayar ve internet erişimi noktasında bu ailelere nasıl bir destek sunulacaktır?
5- Öğretmenlere verilen 6 GB internetin canlı ders uygulamalarını kapsamadığı iddiaları doğru mudur?
6- EBA üzerinden derslere katılım oranı kaçtır? Bu oran düşük ise katılımın artması için nasıl bir çözüm önerilmektedir?
7- Yeni bir uygulama olması nedeniyle öğretmenlere uzaktan eğitime dair eğitim verilmiş midir? Teknik destek sağlanmış mıdır?
8- Uygulanacak uzaktan eğitim sürecinde ölçme ve değerlendirme nasıl yapılacaktır? Bu konuda bir planlama varsa uzaktan da olsa öğretmenlere, öğrencilere ve velilere bilgilendirme neden yapılmamaktadır?
9- Veli ve öğrencilere yönelik uzaktan rehberlik ve psikolojik destek birimlerinin kurulacak mıdır?