CHP Antalya Milletvekili Çetin Osman Budak, dün sabah itibariyle (27 Nisan Pazartesi) gümrüklere gelen ithalat mallarının tamamının kırmızı hatta düştüğünü belirterek, "Dün itibariyle gümrük müşavirliklerinin yaptıkları tüm ithalat beyanları kırmızı hatta düştü. Ayrıca tam tespit denilen bir risk kriteri de uygulanmaya başlandı. Yani şu anda ithal malları gümrükten çekmede büyük bir zaman kaybı ve ek maliyet yükü oluşmuş durumda. Bundan doğrudan etkilenenlerin başında ise ithal hammaddeyle üretim yapan ihracatçı geliyor. Tüm çarklar durma noktasına gelmişken, yapılan bu uygulama anlaşılır gibi değil. Bakanlık ithalatı yavaşlatayım derken, ihracatın önünü tıkayıp maliyetlerin artmasına neden oluyor" dedi.
Budak, açıklamasında şu ifadelere yer verdi:
"Covid-19 salgını nedeniyle zaten çok zor zamanlar geçiren sanayici, gümrüklerde ithalatta uygulanan kırmızı hat uygulamasının yaygınlaştırılmasıyla bir darbe daha aldı. Dün sabah itibariyle gümrüklere gelen ithal ürünlerin tamamı kırmızı hatta düştü. Kırmızı hat şudur; gümrüklere gelen eşyanın evrakları ile birlikte kendisinin de fiziki olarak kontrole tabi tutulduğu hattır. Kırmızı hatta eşya muayenesi değişik şekillerde yapılır. Tam muayenede eşyanın bulunduğu tüm kaplar açılır ve muayene edilir. Kimyasal açıdan ürünlerin incelenmesi gerekiyorsa bunun da yapılması gerekmektedir. Bunlar elbette zaman alan prosedürlerdir. Daha önceki uygulamalarda hiç gecikmeksizin çekilen mallar, bu şartlarda en az 7-10 günden önce çekilemez.
SANAYİCİ CAN ALIP CAN VERİRKEN BU OLMAZ
Bundan en çok etkilenen elbette ki ihracatçılarımız olacak. Çünkü ithal hammaddeye bağımlı olan ihracatçılar, gümrükten mallarını çekemeyecekleri için zaten zor şartlarda yaptıkları ihracatı da gerçekleştirmekte gecikecekler. Sanayici can alıp can verirken böyle bir şey olamaz. Bir yandan çarklar durmasın, üretim devam etsin isteyen iktidar, kendiyle çelişen böyle bir uygulamaya imza atıyor.
Covid-19 salgını başladığında gümrük işlemlerinin kolaylaştırılması ve temasın azaltılması için alınan onca önlemden sonra insan temasının yoğun olacağı kırmızı hat uygulamasına geçilmesi bu süreçteki kazanımlara da zarar verecektir.
Kırmızı hatta işlem gören beyannameler nedeniyle zaman kaybının yanında çok ciddi bir maliyet kaybı yaşanacağı da açıktır. Uygulama ile ithalat beyanı yapılan mamul eşyalar için limanlara tespit, muayene, taşıma ve depo ücretlerinin ödenmesi gibi çok sayıda maliyet oluşacak. Zaten depolar şu anda bile dolu durumda. Tabii bu maliyetler, iç piyasaya yansıyacağı gibi ihracat ürünlerinin maliyetinin artmasına da neden olacaktır. Ticaret Bakanlığını acilen gümrüklerdeki bu uygulamaya son vermeye çağırıyorum."