CHP Antalya Milletvekili ve Sanayi ve Ticaret Komisyonu Üyesi Çetin Osman Budak, son bir yılda yüzde 200’leri aşan kira artışlarının önlenebilmesi için TBMM Başkanlığı’na bir araştırma önergesi verdi. TÜİK rakamlarına göre, Türkiye’de hanelerin gelirlerinin yüzde 61’ini kira için harcadıklarına dikkat çeken Budak, “4 bin 253 lira maaş alan bir asgari ücretli, 2 bin 594 lirasını ev kirasına ödemek zorunda kalıyor. Elinde kalan bin 639 lira ne fahiş biçimde artan faturalar ne de zam rekorları kırılan gıda harcamaları için yeterli” dedi.
Ekonomik buhran nedeniyle her geçen gün ev sahipliği oranının da düştüğüne dikkat çeken Budak, “Yanlış konut politikaları ve yaşanan yüksek enflasyon yurttaşlarımızın ev sahibi olma hayallerini ellerinden aldı. Ev sahibi olma oranları hızla gerilerken, Avrupa’da en yüksek kirada oturan oranına sahip 4’üncü ülkeyiz. Boşanmalar ve aile içi şiddetteki artışı besleyen yüksek kira fiyatları, daha büyük toplumsal sorunlara yol açıyor. Aileler parçalanıyor, çocuklar sağlıksız bir ortamda gelişmek zorunda kalıyor. Gençlerin evlenme planları başka baharlara kalıyor. Kira artışlarının önlenmesi için atılacak adımlar acilen TBMM’de ele alınmalıdır” diye konuştu.
CHP Antalya Milletvekili Çetin Osman Budak ve Cumhuriyet Halk Partili milletvekillerinin imzasıyla TBMM Başkanlığına sunulan araştırma önergesinin gerekçesinde şu ifadeler yer aldı:
KİRA ARTIŞLARI MURATPAŞA, ALANYA VE SARIYER’DE YÜZDE 200’LERİ AŞTI
“Ülkemizde son bir yılda konut kiraları ciddi oranlarda artış göstermiştir. Özellikle Antalya ve İstanbul gibi yabancıların da rağbet gösterdiği illerimizde, kira artış oranları TÜİK’in belirlediği yüzde 29 oranının çok üzerinde seyretmektedir. Bazı emlak sitelerinden derlenen bilgilere göre, Antalya’nın Konyaaltı ve Alanya ilçelerinde son bir yılda kira artış oranları sırasıyla yüzde 265 ve yüzde 240 olmuştur. İstanbul’un Sarıyer ilçesinde ise artış oranı yüzde 227 olmuştur.
HALKIMIZIN YÜZDE 42’Sİ KİRADA OTURUYOR
TÜİK istatistiklerine göre, ülkemizde halkın yüzde 42’si kiracı iken yüzde 58’i ev sahibidir. Ülkemiz Avrupa ülkeleri içinde kiracı oranının en yüksek olduğu dördüncü ülkedir. Ülkemizde kirada yaşayan hane sayısı son yıllarda hızlı bir biçimde artmaktadır. 2014 yılında yüzde 61,1 olan ev sahipliği oranı, 2020 yılında yüzde 57,8’e gerilemiştir.
YABANCILARA KONUT SATIŞI İSTANBUL’DA YÜZDE 735, ANTALYA’DA YÜZDE 238 ARTTI
Yabancılara yapılan konut satışlarında son yıllarda yaşanan artışlar, vatandaşlarımızın kiralık konutlara erişimini zorlaştırmaktadır. TÜİK istatistiklerine göre, 2013 yılında 12 bin 181 olan yabancılara satılan konut sayısı, 2021 yılında yüzde 380 artarak 58 bin 576’ya yükselmiştir. Aynı dönemde İstanbul’da yabancılara konut satışı yüzde 735, Antalya’da yabancı konut satışı yüzde 238 artmıştır. Yabancılara 2013 yılından beri 287 bin 704 konut satışı gerçekleşmiştir. Aynı zamanda 2013 yılında yüzde 1,1 yabancılara yapılan konut satışlarının toplam konut satışlarına oranı, 2021 yılında yüzde 3,9’a yükselmiştir.
TOKİ’NİN ÜRETTİĞİ TOPLAM SOSYAL KONUTLARIN YÜZDE 40’I KADAR, YABANCILARA KONUT SATIŞI YAPILDI
Yurttaşlarımızın ucuz konuta erişimini sağlamak amacıyla kurulan Toplu Konut İdaresi’nin ürettiği toplam sosyal konut sayısı717 bin’dir. Bu rakam dikkate alındığında yabancılara 2013’den beri 287 bin konut rakamının ne kadar yüksek olduğu anlaşılabilir. Daha şimdiden, TOKİ’nin inşa etmiş olduğu toplam sosyal konut sayısının yüzde 40’ı kadar yabancılara konut satışı yapılmıştır.
RUSYA’NIN UKRAYNAYA SALDIRISI, BÜYÜK KENTLERDEKİ KİRALARI YÜKSELTİYOR
Rusya’nın Ukrayna saldırısı sonrası her iki ülkeden de büyük kentlerdeki hem kiralık hem de satılık konutlara yönelik talebin arttığı gözlemlenmektedir. Rusya kaynaklı Türkiye içindeki satılık konut aramaları geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 51; Ukrayna kaynaklı aramalar ise geçen yılın aynı ayına göre yüzde 63 artmıştır.
Rusya’nın Ukrayna saldırısı sonrası ülkemize artan talep, yüksek enflasyon, yabancılara satışların artması kaynaklı konut arzında yaşanan arz açığı, resmi rakamlara göre ülkemizde bulunan 4 milyondan fazla mültecinin oluşturduğu ekstra talep kira fiyatlarının artışına neden olmaktadır ve uzmanlar tarafından yapılan tespitlere göre, kiralarda yaşanan fahiş artışlar birkaç sene daha devam edecektir. “